Ագուլեցոց Սբ․ Աստվածածին եկեղեցու մասին առաջին տեղեկությունները հանդիպում են 1785թ․, Ղուկաս կաթողիկոսի ագուլեցի Թումանի որդի Իփակչի Աստվածատուրին ուղարկած թղթի մեջ։ Եկեղեցու առաջին շինությունը փայտաշեն էր, որի տեղը 1922 թվականին Զոհրապ, Մարկոս, Բաբա և Օհանջան Տեր Մաթևոսյան Թառումյան եղբայրների միջոցներով ու ջանքերով կառուցվեց քարաշեն եկեղեցի։ Վերջինիս մասին վկայությունը պահպանվել է հուշարձանի հարավային դռան ճակատակալ քարի վրա […]
Ջարվանեսի կամուրջը գտնվում է Հադրութի շրջանի Տումի գյուղից մոտ 2․5 կմ հյուսիս-արևմուտք, Իշխանագետի Տումի վտակի վրա ։ Կամուրջը հայտնի է Ջարվանես կամ Ջրվանես անուններով։ Կառուցման վերաբերյալ պատմական տեղեկությունները բացակայում են։ Ըստ ճարտարապետական և շինարարական առանձնահատկությունների` կամուրջը կառուցվել է 13-րդ դարի կեսերին։ Այն կարևոր ճանապարհային կապող հանգույց է հանդիսացել Քթիշ բերդի, Գտչավանքի և նրանցից հյուսիս ընկած […]
Զորախաչի եկեղեցին գտնվում է Արցախի Հանրապետության Քաշաթաղի շրջանում (այժմ Ադրբեջանի վերահսկողության տակ), Բերձորից 52 կիլոմետր հյուսիս, Հակարի գետի Շալվա վտակի ձախակողմյան հատվածում, Արախիշ գյուղի տարածքում: Այստեղ պահպանվել են եկեղեցին, միջնադարյան գյուղատեղու և գերեզմանոցի հետքերը: Հուշարձանի մասին մատենագրական տեղեկություններ չկան: Դատելով եկեղեցու ճարտարապետակաան լուծումներից, պատերի մեջ ագուցված տապանաքարերից՝ եկեղեցին 17-18-րդ դարերի կառույց է: Եկեղեցին կառուցված է […]
Աղբյուրը գտնվում է Արցախի Հանրապետության Մարտունու շրջանի Զարդանաշեն գյուղի հյուսիս-արևելյան եզրին՝ գերեզմանոց տանող ճանապարհի ձախ կողմում : Աղբյուրի կառուցման մասին է վկայում շինարարական արձանագրությունը, համաձայն որի՝ աղբյուրը կառուցվել է 1894 թվականին՝ օտարության մեջ վախճանված համագյուղացու հիշատակին. «Աղբիւրս այս կառուցեալ է Զարտանաշէն գիւղացի օտարական տեղի վախճանեալ Մելիքսէթ Ալիքսանեան Առաքելեանցին յիշատակին, որ է Բաբալունց: 1894 ամի» : […]
Գտնվում է Պատմական Մեծ Հայքի Արցախ աշխարհի Մուխանք գավառի (հետագայում՝ Վարանդայի մելիքություն), մինչև 2023թ․՝ Արցախի Հանրապետության Մարտունու շրջանի Ննգի գյուղում։ Եկեղեցին կառուցվել է 1895 թվականին։ 20-րդ դարի սկզբին Ննգիջան գյուղն ամբողջապես լքվել է։ Խորհրդային տարիներին գյուղատեղին վերածվել է անասնապահական տնտեսության, եկեղեցին չի գործել։ Անկախության տարիներին եկեղեցին չի վերանորոգվել, սակայն բնակչության համար շարունակել է լինել սրբատեղի […]
Բովուրխանի կամ Բաղիրխանի վանքը գտնվում է Արցախի Հանրապետության Ննգի և Քռասնի գյուղերի միջև, համանուն լեռան հյուսիսային լանջին՝ շրջապատված փարթամ անտառներով: 2023 թվականի սեպտեմբերից օկուպացված է Ադրբեջանի կողմից։ Բովուրխան վանքի վերաբերյալ հիշատակություններ են պահպանվել Մակար եպիսկոպոս Բարխուդարյանցի, Երվանդ Լալայանի, Համազասպ Ոսկյանի աշխատություններում : Այդ աղբյուրները հիմնավոր տվյալներ են պարունակում հուշարձանի տեղագրության, վիճակի, արձանագրությունների վերաբերյալ: Հնավայրի տարածքից […]
Կառուցվել է 17-րդ դարում, խորհրդային տարիներին օգտագործվել է տնտեսական նպատակով։ Ամբողջությամբ վերանորոգվել է 2014-2016 թվականներին։ Գտնվում է Պատմական Մեծ Հայքի Արցախ աշխարհի Մուխանք գավառում (հետագայում՝ Վարանդայի մելիքություն), մինչև 2020 թ․՝ Արցախի Հանրապետության Մարտունու շրջանի Մուշկապատում։ Բարձր է ծովի մակերևույթից 1019 մ։ Մուշկապատի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու կառուցման հստակ թվականը հայտնի չէ, սակայն ճարտարապետական ոճը, հորինվածքային առանձնահատկությունները, […]
Սուրբ Գրիգոր Նարեկացի եկեղեցին գտնվում է Արցախի Հանրապետության Հադրութի շրջանի Դրախտիկ գյուղի արևմտյան մասում՝ մի բարձրադիր բլրի գագաթի հարթ տափարակին, որի շուրջը նախկինում տարածվել է գյուղը։ Տեղացիներին այն հայտնի է Նարեկավանք և Նռնեգավանք անուններով։ Ըստ եկեղեցու մուտքի բարավորի աջ եզրաքարի վրա պահպանված արձանագրության՝ կառուցվել է Թվին ՌՂԴ (1645 թվականին), սակայն պատերին ագուցված բազմաթիվ խաչքարեր ներկայիս […]
Ասիայի ամենահարուստ մարդու որդու հարսանեկան արարողությունները մոտենում են իրենց ավարտին. 4 ամիս շարունակ տևող տոնակատարությունները եզրափակվել են գերշքեզ հարսանիքով, որին ներկա են եղել աշխարհի բոլոր ծայրերից հրավիրված ազդեցիկ հյուրեր: Նրանց մեջ են եղել նաև Քարդաշյան քույրերը, ովքեր բառացիորեն փոթորկել են Մումբայը: Տոնակատարության առաջին օրը Քիմը հայտնվել է կարմիր լեհենգայով, որը զարդարված էր շղարշներով եւ վերեւից […]
Գտնվում է ԼՂՀ Մարտակերտի եւ Քարվաճառ շրջանների սահմանագլխին՝ լեռան անտառապատ լանջին: Ըստ ավանդության՝ հիմնադրվել է I դ.՝ ս. Թադեոս առաքյալի աշակերտ, քրիստոնեական քարոզչության համար նահատակված ս. Դադիի գերեզմանի տեղում: Հետագայում վերածվել է խոշոր վանական համալիրի, որի հյուսիսային կողմում եկեղեցիներն են, գավիթը, ժամատունը, իսկ հարավում՝ աշխարհիկ շենքերը: Համալիրի գլխավոր՝ Կաթողիկե եկեղեցին կառուցվել է 1244 թ.: Նրա […]
