Ապրիլ-մայիսին կսրվի, լրջանալ է պետք. Ժամանակ

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը հերթական զառանցանքն է դուրս տվել Հայաստանի մասին՝ հայտարարելով, թե «Իրեւանի խա­նությունը», Զանգեզուրը ադրբե­ջանցիների «պատմական հողերն են», եւ իրենք պարտավոր են մի օր վերադառնալ Երեւան: Ալիեւն այս խոսքերն ասել է փետրվարի 8-ին՝ իշխող «Ենի Ազերբայջան» կուսակ­ցության համագումարի ժամանակ, ավելացնելով, թե «պատմական տարածքներ» վերադառնալն իրենց քաղաքական եւ ռազմավարական նպատակն է:

Իհարկե, առաջին անգամ չէ, որ Բաքվի բռնապետը նման մտքեր է արտա­հայտում: Բոլոր դեպքերում Հայաստանում արդեն բազմաթիվ արձագանք­ներ են եղել այս հայտարարությանը քաղաքական եւ այլ մակարդակներում: ՀՀ ԱԳՆ մամուլի խոսնակ Տիգրան Բալայանը «Թվիթերի» իր միկրոբլոգում գրել է, որ «Ադրբեջանի գերագույն «ճնշողը» սկսել է նախընտրական քա­րոզարշավը»:

Իհարկե, շատերը հեգնանքով են մո­տենում Ալիեւի անհեթեթ մտքերին՝ ասելով, որ դրանք պարզապես խոս­քեր են՝ ուղղված Ադրբեջանի ներքին լսարանին՝ ընտրություններից առաջ հավելյալ ընտրական միավորներ շա­հելու նպատակով: «Ընդդեմ իրավա­կան կամայականության» հ/կ-ի ղեկա­վար, ՀՀ Աժ նախկին պատգամավոր Լարիսա Ալավերդյանը կոչ է անում ավելի լուրջ վերաբերվել նման հայտարարություններին՝ ասելով, որ սրանք զուտ խոսքեր չեն, որոնք Ալիեւը թռցրել է իր շուրթերից: Սա հստակ ռազմավա­րության արտահայտումն է:

«Նախ, հիշեցնեմ, որ իմ մոտեցումը նույնն է, ինչ եղել է 1988թ. սկսած: Ադրբեջանում տեղի ունեցող դեպքերը պա­տահական չեն: Սա ցույց է տալիս, որ արդեն իսկ խորհրդային Ադրբեջանում կային այնպիսի խմբեր, որոնք ուզում են ավարտին հասցնել 20-րդ դարի սկզբին սկսված ցեղասպանությունը: Ցավոք սրտի, Հայաստանում ոչ միայն իշխանության շերտերում, այլեւ ժողովրդի մեջ այդ իմացությունը պակա­սում է: Ավելին՝ կան այնպիսի խմբեր, որոնք տարիներ շարունակ ասում են, թե սա Արցախի հարց է, եւ եթե Արցախի հարցը լուծվի հօգուտ Ադրբեջանի, ապա ամեն ինչ լավ կլինի, եւ մենք կսկսենք ապրել խաղաղ եւ բարեկեցիկ կյանքով:

Կարծում եմ, որ Ադրբեջանի ղեկավարի հայտարարությունները ոչ միայն Ադրբեջանի ներքին լսարանի համար են, այլնախեւառաջ հայաստանյան հասարակության համար, որ վեր­ջապես բոլորս հասկանանք՝ Ադրբեջանը պահում է իրեն ճիշտ այնպես, ինչպես «Իսլամական պետությունը»: Նա ռազմավարական խնդիր է դրել եւ իրա­կանացնում է տարբեր ձեւերով: Արդյոք դա զուտ նախընտրականս հայտարա­րություն է՝ ուղղված հասարակության ներքին լսարանին: Ոչ»,- թերթի հետ զրույցում մեկնաբանեց փորձա­գետը՝ ավելացնելով, որ Ադրբեջանի վերնախավը հայտնվել է մի հետաքր­քիր իրավիճակում, երբ մի կողմից նմանակում է Թուրքիայի ներկայիս քաղա­քականությանը, մյուս կողմից՝ կարծում է, թե ճիշտ ժամանակն է աշխարհաքաղաքական այս քաոսի իրավիճակում լուծել այն խնդիրը, որը դեռեւս 1918թ. իր առջեւ դրել էր Ադրբեջանի դեմոկ­րատական հանրապետությունը, որի ստեղծման 100-ամյակը նշվելու է այս տարի:

«Պետք չէ թերագնահատել Ադրբեջանում առկա միֆոլոգիական մտածելա­կերպը, եւ չի բացառվում, որ 2016թ. ապրիլին տեղի ունեցածը ոչ թե հետա­խուզություն էր, այլ իրական փորձ՝ նախեւառաջ լուծել Արցախի խնդիրը ու­ժային ճանապարհով, հետո անցնել մնացածին: Այսօր մենք պետք է հստակեցնենք, որ եւ’ ապրիլին, եւ’ մայիսին կարող է բավական անհանգիստ իրա­վիճակ ստեղծվել Ադրբեջանի քաղա­քական ուժերի կողմից: Ինչու եմ ասում, որ սա միայն ներքին լսարանի համար չէ: Սա այն արհամարհանքն է, որը Ադրբեջանը արտահայտում է Եվ­րոպայի եւ ընդհանրապես Արեւմուտքի ու միջազգային հանրության նկատ­մամբ:

Պետք չէ մտածել, թե սրանք զուտ խոսքեր են կամ ուղղակի թռցրել է շուրթերից: Ամենեւին: Դուք տեսել եք իր խոսքերի մեջ, որ դրա վրա աշխա­տել են տասնյակ տարիներ շարունակ, այսօր՝ Ադրբեջանի չճանաչված դե­մոկրատական հանրապետության 100-ամյակի նախօրեին, Իլհամ Ալիեւն ուզում է դառնալ ազգային հերոս»: Լարիսա Ալավերդյանի կարծիքով՝ սա բավական լուրջ առիթ է, որ Հայաստանը ոչ թե արհամարհի նման հայտարա­րությունները, այլ անմիջապես կազմի փաթեթներ, որ Ադրբեջանն իրակա­նացնում է ինչպես ուժային գործողու­թյուններ, այնպես էլ կիրառում է ուժի սպառնալիք:

«Համոզված եմ, որ դա պետք է դառ­նա թիվ մեկ խնդիրը Հայաստանի հա­մար՝ նկատի ունենալով, որ դա ոչ թե զուտ հայերի փրկության համար է, այլ տարածաշրջանում իրապես կայուն խաղաղության հաստատման»:

Լարիսա Ալավերդյանը նույնիսկ ավե­լորդ է համարում այն հարցը, թե Հա­յաստանի ղեկավարությունը պե՞տք է արդյոք հանդիպի նման գործչի հետ, որն այսպիսի հայտարարություններ է անում Հայաստանի մասին: Նրա խոսքով՝ Ադրբեջանը դեռ 2016թ. ապրիլին Լեռնային Ղարաբաղում իրականացրած վայրագություն­ներով իրեն դրել է քաղաքակրթությու­նից դուրս՝ չենթարկվելով պատասխա­նատվության, եւ նման պետության հետ ոչ թե բանակցելը, այլ հանդիպելը նույնիսկ սխալ է:

Այլ հրապարակումներին ծանոթացեք թերթի այս համարում: