Կա գործընթաց, որը պետք է ամբողջությամբ եփվի. Տիգրան Աբրահամյան

Հարցազրույց ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանի հետ։ 

–Դիմադրության շարժման առաջին օրերին Դուք լիահույս էիք, որ շարժումը կհաղթանակի: Հիմա տեսակետ կա, որ այն գնալով մարում է: Դուք էլի պնդո՞ւմ եք, որ հաջողությունն անխուսափելի է։

–Հարցադրման երանգավորման հետ, թե այն ժամանակ լիահույս էի, իսկ հիմա շարժումը գնում է դեպի մարում, համաձայն չեմ։ Ձեզ հետ մեր վերջին հանդիպման օրերին ընդդիմությունն իր բոլոր ուժերը չէր կենտրոնացրել, կար միայն «Հայրենիք» կուսակցության ղեկավար Արթուր Վանեցյանի նստադուլը Ազատության հրապարակում, որը, ըստ էության, մոբիլիզացիոն բնույթի էր: Այսօր արդեն արձանագրում ենք, որ ընդդիմադիր տարբեր ուժեր, այդ թվում հասարակական կառույցներ, հանրային դեմքեր, ակտիվ քաղաքացիներ միացել են,ևշարժումը որոշակի դրական տրանսֆորմացիայի է ենթարկվել: Հիմա կա ավելի մեծ մոբիլիզացիա, դրան միացել են ավելի շատ քաղաքական ուժեր, հասարակական խմբեր,և իրազեկման աստիճանը շատ ավելի բարձր է: Այսօր նաև գործի է դրվել ընդդիմադիր ուժերի գործողությունների ծրագիրը, որը նպատակ ունի տարբեր ուղղություններով ճնշել իշխանությանը և հասնել իշխանափոխության: 

–Օրակարգում նորից Արցախի խնդիրն է: Ձեր ընդդիմախոսներն ասում են՝ Արցախը Երևանում չեն փրկում, եթե ուզում եք Արցախը փրկել, գնացեք Արցախ: Արդյունավե՞տ է Երևանի կենտրոնում Արցախի փրկության շարժում իրականացնելը: 

–Բանակցությունները վարում են ՀՀ իշխանությունները, ևայդ գործընթացում իրավիճակ փոխելու համար խնդիրներն այսօր լուծվում են Երևանում: Ինքս մի փուլում համարել եմ, որ հարցեր կան, որոնք պետք է լուծել, ես պետք է լինեմ Արցախում, որտեղ 6 տարի ծառայել եմ ու աշխատել են Արցախի պետական համակարգում, պաշտպանության բանակում: Այսօր, հետպատերազմյան ժամանակահատվածում, միայն Ստեփանակերտում չեն կարող այդ հարցերը կարգավորվել․ սկսած անվտանգության սպառնալիքներից ու ավարտած արտաքին քաղաքականությամբև Արցախի բանակցություններով, տեղի են ունենում Երևանում,և բնական է, որ գլխավոր խնդիրները պետք է լուծվեն այստեղ: Ժամանակին համանախագահները կամ ԵԱՀԿ նախագահի անձնական ներկայացուցիչը որոշակի պարբերականությամբ լինում էին Ստեփանակերտում և հանդիպում այն ժամանակվա ղեկավարների հետ, այսօր լրիվ այլ իրավիճակ է: Կարելի է ասել, որ Արցախն ամբողջական բլոկադայի մեջ է նաև քաղաքական առումով: Հիմնական բանակցությունների ու գործընթացների խողովակը տեղափոխվել է Երևան,և դրանով է պայմանավորված, որ այս հավաքները ոչ թե Արցախում են, այլ Երևանում: Այս իրավիճակում, առանց ՀՀ այս իշխանությունների փոփոխության, Արցախում որևէ լուրջ հարց չի լուծվելու: 

–Շարժման առաջին օրերից ՀՅԴ–ից Իշխան Սաղաթելյանը, որը շարժման առաջնորդներից է, ասում է, թե Նիկոլ Փաշինյանն ու այս իշխանությունն այլևս չկան, բայց Նիկոլ Փաշինյանը շարունակում է պաշտոնավարել: Չե՞ք կարծում, որ նա շտապել է հայտարարությունների առումով:

–Ես իրավասու եմ մեկնաբանել այն հայտարարությունները, որոնք վերաբերում են իմ ներկայացրած քաղաքական ուժին: Ձեր նշածի առումով կարծում եմ, որ բեմից հնչող հայտարարությունների իմաստն այն է, որ քաղաքական գլխավոր իրադարձությունները տեղափոխվել են այս հրապարակ,ևհանրությունը, այն մարդիկ, որոնք ներկայացնում են Հայաստանի Հանրապետությունը, հենց այս հրապարակում են:

–Ինչո՞ւ հրաժարվեցիք Երևանի փողոցները փոքր խմբերով փակելու մարտավարությունից: Ուժերը չէի՞ն բավարարում, թե՞ զգացիք, որ դա հակառակ էֆեկտն է տալիս, մարդիկ դժգոհում են, որ փողոցները փակ են: 

–Ընդդիմությունը տարբեր փուլերում տարբեր մարտավարություն է կիրառում՝ըստ անհրաժեշտության և թիրախների: Փոքր խմբերի դեպքում կազմակերպելը հեշտ է, հաճախ՝ ավելի արդյունավետ։ Ինչ վերաբերում է դժգոհություններին, ինքս ներողություն եմ խնդրում Երևանի ու մարզերի մեր քաղաքացիներից, որոնց մեր գործողություններով որևէանհանգստություն ենք պատճառում, օրինակ, խցանումներով կամ աղմուկով: 

–Նկատի ունեք նաև Գյումրիում պապիկներին ծեծելո՞ւ դեպքը: 

–Գյումրիում պապիկներին ծեծելու կամ հրմշտոցի հետ կապված հարցը հետագայում կպարզվի, երբ մենք ունենանք արդարադատության համակարգ, որտեղ պատիժները կամ սանկցիաները միակողմանի չեն կիրառվի: Ես ցանկացած բռնության դեմ եմ, սակայն ցանկացած իրավական գործընթաց պետք է լինի համակողմանի: Մենք չպետք է գնանք 2018-ի ճանապարհով, երբ գեներացվում էր ատելություն, որը բերում էր բախումների,և նույնիսկ 2018-ի իշխանափոխությունից հետո երկար ժամանակ, մինչև հիմա այդ սևերի-սպիտակների բաժանումը մնում է ակտուալ:

–Բայց հիմա էլ նույն գործիքակազմն է կիրառվում: 

–Ես համաձայն չեմ, որ նույն գործիքակազմով ենք գործում: Մեր խնդիրը պետք է լինի իշխանափոխությունից հետո հանրությանը հնարավորինս համախմբելը, այդ թվում նաև այն անձանց, որոնք 2018-ի կամ 2021-ի ընտրություններում իշխանությանն են աջակցել: Անկախ քաղաքական դիրքորոշումներից, պետք է հասկանանք, որ այստեղ ապրում է հայ ժողովուրդը, մեր հայրենակիցները, և նույնիսկ ամենածանր իրավիճակում պետք է գտնել դրա համար ավելի նորմալ լուծումներ: Եղել են իրավիճակներ, երբ ոստիկանությունը կանխել է սադրիչների գործունեությունը, բայց հաճախ տեսնում ենք, որ ոստիկանությունն անգործություն է դրսևորում, ինչը ես ավելի շատ կապում եմ իշխանության իջեցրած հրահանգների հետ: Տպավորություն կա, որ քաղաքական գործընթացը վարկաբեկելու նպատակով կազմակերպում են սադրանքներ, դրանք տեղի են ունենում ոստիկանության աչքի առաջ ևչեն կանխվում, ինչը բերում է բախումների: Դա իշխանությունն օգտագործում է քարոզչական մակարդակով՝ փորձելով ցույց տալ, որ տեսեք, ընդդիմությունը տանում է բախումների։ Իրականում մարդիկ պետք է հասկանան, որ անկախ այդ դրվագներից, չպետք է տարբեր խմբերի իրար դեմ հանել:

–Իշխանության ներկայացուցիչները, անդրադառնալով ձեր երթերին, ցույցերին, ասում են, որ եթե 3 միլիոնանոց երկրում 3 հազար մարդ է դուրս գալիս փողոց, դա լուրջ աջակցություն չէ:

–Նախ, 3 հազար թիվը, որ ներկայացվում է, բավական քիչ է: Կարող են լինել 100 հոգանոց միջոցառումներ, հազար հոգանոց, կարող են լինել հավաքներ, որոնց 30-40հազար մարդ կմասնակցի: Այսինքն, կոնկրետ ակցիայից և գործողությունից է կախված, թե որքան մարդ է դրան մասնակցում: Խնդիրը հասկանալն է, թե ինչ սպառնալիքներ կան, հասկանալը, թե ով է ի վիճակի այս հարցը լուծել և գնալ առաջ: Իշխանության մոտեցումը հետևյալն է. իհարկե, ծանր իրավիճակ է, մենք չենք կարողանում հարցերը լուծել, հայրենիք ենք կորցնում, բայց ով էլ գա, այս կորուստները լինելու են, ինչը ամենավատ տրամաբանությունն է և ամենավատ ճանապարհը: 

–Առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանն էր նաև հայտարարել, որ Փաշինյանի փոխարեն ով էլ լինի՝ Քոչարյանը, Սերժ Սարգսյանը կամ թեկուզ Իշխան Սաղաթելյանը, միևնույն է՝ նրանք հլու-հնազանդ ընդունելու են այն լուծումը, ինչը փաթաթվելու է Հայաստանի վզին: 

–Ես, որպես կանոն, առաջին նախագահի հայտարարությունները չեմ մեկնաբանում, որովհետև չեմ էլ ուզում որոշակի իրավիճակներում կոշտ գնահատականներ հնչեցնել: Անկախ նրանից, որ գրեթե ոչ մի հարցում նրա հետ չունեմ ներդաշնակեցվող մոտեցում, փորձում եմ զերծ մնալ նրա հայտարարությունները գնահատելուց: Ես, սակայն, չեմ կարող համաձայնել տեսակետին, որ այն, ինչ տեղի է ունեցել Նիկոլ Փաշինյանի ժամանակահատվածում, կարող էր տեղի ունենալ մյուսների դեպքում: Այն, ինչ մենք տեսել ենք Նիկոլ Փաշինյանի օրոք՝ անվտանգության համակարգի փլուզում, պետական կառավարման համակարգի ճգնաժամ, շարունակվող ճգնաժամեր ու փլուզումներ տարբեր համակարգերում, բնականաբար, մեզ հասցնելու էր այս իրավիճակին: Անկախ նրանից, թե նախորդ տասնամյակում ինչ մեծ խնդիրներ ենք ունեցել, ամեն դեպքում համակարգեր չեն ոչնչացվել, այդ համակարգերը տարբեր ճգնաժամերում գործել են ու խնդիր են լուծել:

–Ո՞րն է լինելու ձեր հաջորդ քայլը, որովհետև հանրությունը կարող է հոգնել պայքարի ձեր եղանակներից: 

–Մեր կազմակերպած երթերն ունեն մեկ, հանրահավաքները՝ մեկ այլ նպատակ: Դրանք տարբեր ժամերի են իրականացվում: Մենք գիտենք, որ աշխատանքային ժամերինմասնակցությունը մի փոքր այլ է լինելու: Դրա համար եմ ասում, որ տրամաբանությունը խեղաթյուրվում է, երբ տարբեր միջոցառումների թվերը փորձում են ամբողջացնել: Ես կարծում եմ, որ մենք այս իրավիճակում ունենք մի շատ կարևոր բան․ այն է՝արդեն կա միջուկ, մարդկանց մի մեծ, ակտիվ խումբ, որոնք ցանկացած իրավիճակում գալիս են հրապարակ:

–Բայց կրիտիկական զանգվածի չեն հասնում:

–Երբ մենք ունենանք կրիտիկական զանգված, դրա տրամաբանությամբ էլ գործողությունները կլինեն: Կա գործընթաց, որը պետք է ամբողջությամբ եփվի, ևՁեր հարցադրման մեջ ներկայացրած միջոցառումները ըստ այդ իրավիճակի էլ պետք է իրականացվեն: 

–Եթեայս ակցիաները հաջողությամբ չպսակվեն, վերադառնալո՞ւ եք խորհրդարան: Ձեր խմբակցության ղեկավար Արթուր Վանեցյանը մեզ հետ հարցազրույցում նշեց, որ որևէ դեպքում չի վերադառնա խորհրդարան: Գեղամ Մանուկյանն էլ նշել է, որ խորհրդարանի դուռն ամբողջությամբ չեն փակել: 

–Իրավիճակն այնպիսին է, ինչպես եղել է նախորդ տարվա օգոստոսին, երբ խորհրդարանի աշխատանքները նոր էին մեկնարկել։ Մենք փորձում ենք մեր գործողությունները խորհրդարանում հնարավորինս ներդաշնակեցնել խորհրդարանական ընդդիմությանև խորհրդարանական խմբակցություններում ներկայացված քաղաքական ուժերի հետ, որովհետև մեր պայքարը գլխավոր հարցերում նույնն է, մենք նույն ուղղությամբ ենք շարժվում, նույն սպառնալիքներն ենք տեսնում և մարտավարական տեսանկյունից փորձենք նաև այդ հարցում ներդաշնակեցնել մյուս քաղաքական ուժերի հետ: 

–Այսինքն` հնարավոր՞ է վերադառնաք խորհրդարան: 

–Այս պահին զերծ եմ մնում մեկնաբանություններից, դա ենթադրում են որոշակի քաղաքական կոնսուլտացիաներ: 

–Կարծում եք՝ ձեր համակիրների թիվն ու ակտիվությունը նո՞ւյնն է, ինչ կար շարժման առաջին օրերին:

–Ավելի ամուր ու կուռ են շարքերը: Միգուցե կան մարդիկ, որոնց սպասելիքները չեն արդարացել, միգուցե կան մարդիկ, որոնք չեն գալիս, բայց ես տեսնում եմ նոր խմբեր, տեսնում եմ երթերի, հանրահավաքների ժամանակ դրական ազդակներ, որ հանրությունը փողոցներում, շենքերից փոխանցում է։ Ես սա ասում եմ որպես մարդ, որն առաջին օրերից տարբեր ակցիաների է մասնակցում: Ես ահռելի տարբերություն եմ տեսնում այսօրվա և 10-15 օր առաջ մեր ունեցածի միջև։ Կարծում եմ՝ մեր քաղաքացիների համար շատ ավելի ընկալելի է դարձել այն, ինչն այսօր տեղի է ունենում Ֆրանսիայի հրապարակում:

parliamentmonitoring.am