Օմբուդսմենը պոռթկաց
Օմբուդսմենի զորակցությունը “Ժողովուրդ” օրաթերթին, դատարանների մեղքով տառապող մեր ժողովրդին, ինչպես նաև ՀՀ վճռաբեկ դատարանի ու ՀՀ Արդարադատության խորհուրդի ճնշման տակ իրենց տեսակը պահպանող ազնիվ դատավորներին:
Դատարանի պատճառով այսօր “Ժողովուրդ” օրաթերթը հայտնվել է ծանր վիճակում: Դարձյալ դատարանի պատճառով շատ ավելի ծանր վիճակում է մեր ժողովուրդը արդեն երկու տասնամյակ: Մեր դատարանի ու մեր ժողովրդի այս վիճակի համար մեղավոր են ՀՀ Վճռաբեկ դատարանը (17 մարդ) և ՀՀ Արդարադատության խորհրդը (11 մարդ):
Շատերը չգիտեն, թե ովքեր են այդ մարդիկ, ում պատճառով ծանր վիճակում է մի ամբողջ ժողովուրդ և հիմա արդեն մեկ օրաթերթ (www.court.am կայքում կարող եք տեսնել նրանց): Շատերն էլ լավ չեն պատկերացնում, թե ինչ կապ ունեն այդ 28 մարդը իրենց բիզնեսը սպանող մաքսավորի հետ, իրենց գործազուրկ թողած գործատուի հետ, իրենց տունը խլող մեծահարուստի հետ, իրենց ծեծող ոստիկանի հետ, իրենց աղքատացրած մենաշնորհատերերի հետ, մի խոսքով՝ իրենց արտագաղթի դրդողների հետ: Այդ ամենի համար հաստատ նրանք են մեղավոր (իրականում նրանց որոշումներ ընդունող մեծամասնությունը):
Այսօր լրատվամիջոցը գտնվում է փակման վտանգի առաջ, որովհետև առաջին ատյանի դատավորը կայացրել է հակաիրավական որոշում, որը ոչ միայն հակասում է Հայաստանի Սահմանադրական դատարանի պարտադիր ուժ ունեցող որոշմանը, այլև միջազգային իրավունքի մի շարք նորմերի:
Սահմանադրական դատարանը իր որոշմամբ հստակ սահմանել է, որ «վնասի փոխհատուցման պահանջի իրավաչափությունը որոշելիս դատարանները պարտավորվում են հաշվի առնել լրագրողի միջոցները, եկամուտների չափը, որպեսզի չսահմանվի վերջիններիս համար անհամաչափ ծանր նյութական բեռ, որը բացասական վճռորոշ ֆինանսական ազդեցություն կունենա լրագրողի գործունեության համար”:
Նմանատիպ դատական որոշումներն են, որ հետո Ստրասբուրգի դատարանում դառնում են մեծ նյութական և բարոյական վնաս մեր պետության համար: (Դատական համակարգից սպասելի հակադարձումների գոնե մի մասը կասեցնելու համար նշենք, որ մենք գործին, ըստ էության, չենք միջամտում, և մեր այս գնահատականը վերաբերում է բացառապես ուժի մեջ մտած միջանկյալ դատական ակտին:)
Հայաստանում որևէ դատավոր իրեն թույլ է տալիս հակաիրավական որոշում կամ վճիռ կայացնել, քանի որ միշտ չէ, որ Վճռաբեկ դատարանը այդ ակնհայտ ապօրինի վճիռը կբեկանի, իսկ Արդարադատության խորհուրդը դրա համար դատավորին կենթարկի պատասխանատվության:
Դատավորը կարող է անկախ լինել բոլորից և ամենից, բայց ոչ երբեք այդ երկու մարմինների “հզոր” անդամներից: Դատավորը կարող է արհամարհել օրենքը, սահմանադրական դատարանի որոշումը, միջազգային իրավունքի նորմը, բայց ոչ երբեք Վճռաբեկի «զոնալ» դատավորի շատ հաճախ հակաիրավական ներքին ցուցումը:
Այս անգամ նույնիսկ չանդրադառնալով դատական կոռուպցիային, դրա դրսևորումներին, ծավալներին ու մեխանիզմներին` կարող ենք դարձյալ կրկնել, որ այս համակարգը խարան է մեր պետության համար, բոլոր ցավերի աղբյուրն է մեր քաղաքացու կյանքում, և ինչպես նշել է Հրայր Թովմասյանը` գարշապար է մեր արդարադատության համակարգում:
Մեր զորակացությունն ենք հայտնում Ժողովուրդ օրաթերթին, դատարանների մեղքով տառապող մեր ժողովրդին և Վճռաբեկ դատարանի ու Արդարադատության խորհուրդի ճնշման տակ իրենց տեսակը պահպանող ազնիվ դատավորներին:
Կարեն Անդրեասյան ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպան