Ինչպե՞ս հասկանալ տխրությունն Աստծո՞ւց է, թե՞ սատանայից
-Հայր, այս օրերին շատ եմ տխրում:
-Ինչո՞ւ ես տխրում: Նավե՞րդ են ջրասույզ եղել: Որտե՞ղ էին հասել, որ խորտակվեցին: Ատլանտյան օվկիանոսո՞ւմ էին: Շատ լավ. այսպիսի եղանակին նավե՞ր են իջեցնում օվկիանոս: Քանի՞ նավ ջրասույզ եղավ:
-Հայր, բոլորը խորտակվեցին:
-Այդ դեպքում չունևոր ես և կարող ես լավ միանձնուհի լինել: Ինչո՞ւ շարունակ չես փառաբանամ Աստծուն: Ի՞նչ է քեզ պակասում: Երբ տխրություն է ունենում այն մարդը, որ Քրիստոսից հեռու է գտնվում, հասկանում եմ, սակայն երբ տխուր է լինում Քրիստոսին մոտ գտնվողը, չեմ հասկանում, որովհետև եթե նույնիսկ ցավ էլ ունենա, նրա ցավը Քրիստոսով անհետանում է:
Ինչպես հասկացել եմ, մարդու մեջ թույն չկա, որովհետև եթե թույնը հպվի Քրիստոսին, քաղցր օշարակ կդառնա: Ով իր մեջ թույն ունի, նշանակում է` իր խնդիրները չի հանձնում Քրիստոսին:
Ուրախությունն Աստծուց է, տխրությունը` սատանայից: Երբ տեսնում եմ որևէ միանձնուհու, որ կարծես կորուստ կրած նպարավաճառ լինի, գիտե՞ք, թե ինչպես եմ տխրում: Այլ բան է աստվածային տխրությունը` ուրախարար սուգը: Այդ ժամանակ մարդը ցնծում է, նրա լռությունն ու ինքնամփոփումը մեղր են կաթեցնում իր սրտի մեջ: Երբ այդպիսի մարդու եմ տեսնում, ուզում եմ նրա ոտքերն էլ համբուրել:
-Հայր, մարդն ինչպե՞ս պետք է հասկանա, որ իր տխրությունն իսկապես Աստծուց է:
-Ենթադրենք` մարդը մի մեղք է գործում և տխրում է: Եթե մաքուր արժանապատվությունից մղված է տխրում իր անկման համար, որ տխրություն է պատճառել Քրիստոսին, իր մեջ զգում է մի քաղցր ցավ, քանի որ Աստված նրա հոգում քաղցրություն` աստվածային մխիթարություն է սփռում: Այդպիսի տխրությունն Աստծուց է: Իսկ երթ մարդն անհույս, մտատանջված և շարունակական տխրություն է զգում, պետք է հասկանա, որ այդ տխրությունն Աստծուց չէ: Աստծուց եկող տխրությունը հոգևոր ուրախություն է և հոգուն մխիթարություն է բերում, իսկ այն տխրությունը, որ Աստծուց չէ, առաջացնում է մտատանջություն և անելանելի վիճակ:
-Հայր, իսկ երբ որևէ հոգևոր մարդ տխրում է, որովհետև մի հերետիկոս օգտագործում է նրա անունը և մարդկանց հանդեպ չարի՞ք է գործում:
-Այսպիսի տխրությունն արդարացված է և մարդը պետք է տխրի, որովհետև շատերն են վնասվում: Սակայն այս պարագայում էլ դիմագրավումը պետք է հոգևոր լինի: Եթե խոնարհաբար կանգնի և ասի.
«Աստված իմ, չեմ ցանկանում, որ մարդկանց հետ վատ բան պատահի, լուսավորիր նրանց, որ հասկանան ճշմարտությունը», հանգստանում է: Իսկ եթե սկսի վրդովվել և ասել. «Ինչ անեմ, շահարկում են իմ անունը և հոգիներ են կործանում» և այլն, հանգստություն չի ունենա: Այնուամենայնիվ, երբ մարդը մեղավոր չէ և խիղճը հանգիստ է, այդ ժամանակ եթե ուրիշները նրան նույնիսկ անարգեն, նա իր մեջ մեծ մխիթարություն կզգա:
Սուրբ Պաիսիոս Աթոսացի
Հատված Կրքեր եւ առաքինություններ գրքից