Շունչները պահած սպասում են, թե Մոսկվայից ինչ որոշում թեւի տակ առած կգան. Քոքոբելյանը տեխնոլոգիաներին կուլ չի գնա
Ներկայացնում ենք Henaran.am-ի հարցազրույցը “Ազատ դեմոկրատներ” կուսակցության վարչության նախագահ Խաչատուր Քոքոբելյանի հետ:
–Պարոն Քոքոբելյան, այսօր քաղաքական օրակարգ է նետվել հարյուր տոկոսանոց համամասնական ընտրակարգին եւ խորհրդարանական կառավարման ձեւին անցնելու խնդիրը: Մասնավորապես, ԱԺ ԲՀԿ խմբակցության քարտուղարը հանդես է եկել հայտարարությամբ, որտեղ քաղաքական ուժերին նշված հարցերի շուրջ քննարկումների կոչ է անում: Ինչպիսի՞ն է “Ազատ դեմոկրատներ” –ի դիրքորոշումը:
-Անկեղծ ասած, մենք նոր` հենց այսօր առավոտյան ենք վերադարձել Դուբլինից, բայց էլեկտրոնային դարաշրջան է, հետեւել ենք իրադարձություններին: Միանգամից ասեմ` սա ես դիտարկում եմ այս փուլում որպես զուտ քաղաքական տեխնոլոգիա, որպեսզի քաղաքական ուժերի կոնսոլիդացիա տեղի ունենա “Բարգավաճ”-ի շուրջ, որպեսզի նա իր շուրջը հավաքի որոշ ընդդիմադիր ուժերի:
Միգուցե սա իմ սուբյեկտիվ կարծիքն է, բայց որքան հասցրել եմ այսօր խորհրդարանում մտքերի փոխանակում անել որոշ ընդդիմադիր գործընկերների հետ, տեխնոլոգիա է կիրառվում: Բացարձակապես բացասական չեմ վերաբերվում այս նախաձեռնությանը, բայց դիտարկում եմ որպես տեխնոլոգիա, այլ ոչ թե քաղաքական գործընթաց: Կապրենք, կտեսնենք, իրենք հետեւողական են այդ խնդրում, թե ոչ, միգուցե կյանքը ցույց տա, որ հետեւողական են եւ սա իմ սուբյեկտիվ կարծիքն է:
Ինչ վերաբերվում է մեր դիրքորոշմանը, ընդհանրապես այդ գաղափարին կողմնակից ենք: Ի սկզբանե մենք հայտարարել ենք եւ մեր ծրագրային դրույթներում էլ կա, որ մենք խորհրդարանական համակարգի կողմնակից ենք, բայց մինչեւ այս պահը նույնիսկ մեր կուսակցությունում տարբեր քննարկումներ կան: Սա զուտ իրավական խնդիր չէ, կան խնդիրներ, որոնք պետք է դիտարկել, թե քաղաքական դաշտում ինչ հետեւանքներ կարող են բերել:
Ես իրոք կարծում եմ, որ ՀՀ համար խորհրդարանական համակարգն ավելի լավ կգործի, ինչ վերաբերվում է հարյուր տոկոսանոց համամասնական ընտրակարգին, մենք միշտ հայտարարել ենք, որ դրա կողմնակիցն ենք, այլ հարց է, որ այլ քաղաքական ուժեր տարբեր ժամանակներում տարբեր մոտեցումներ են ցուցաբերել` կախված կոնյուկտուրային ինչ-ինչ հարցերից:
Կոնկրետ այս նախաձեռնության հետ կապված, կրկնում եմ, որ իմ կարծիքով` սա զուտ քաղաքական տեխնոլոգիա է եւ գտնում եմ, որ այս խնդրի լուծումը պետք է խորհրդարանում քննարկվի: Այսօր երեկոյան մեր կուսակցության վարչության նիստին, իհարկե, հարցը կքննարկվի, բայց ես եւ վարչությանն եմ առաջարկելու, եւ այժմ` ձեր լրատվամիջոցով առաջարկում եմ, որ Ազգային Ժողովում այս հարցի շուրջ լսումներ հրավիրվեն եւ լսումների ժամանակ ամեն մեկն իր մոտեցումները հայտնի:
Միգուցե հնարավորություն լինի ընդհանուր հայտարարի գալ, իսկ զուտ տեխնոլոգիաներին կուլ գնալու ցանկություն ես չունեմ: Իմ խորին համոզմամբ, սա չի կարող լինել որեւէ քաղաքական ուժի մենաշնորհը:
Իհարկե, քաղաքական տեխնոլոգիան կարող է նաեւ լավ բանի հանգել, բայց այսուհանդերձ, եթե անգամ փորձ է արվում դա ինչ-որ շղարշների տակ թաքցնել, կարծում եմ ՀՀ-ում չկա մի քաղաքացի, որը քիչ թե շատ հետաքրքրվում է քաղաքականությամբ, սա չհամարի տեխնոլոգիա:
-Իսկ ասվածից կարո՞ղ ենք եզրակացնել, որ “Ազատ դեմոկրատներն” այդ քննարկումներին չեն մասնակցի:
-Նորից եմ ասում, մենք կողմնակից ենք այդ գաղափարին: Ես այս պահին հստակ պատասխան Ձեր հարցին չեմ կարող տալ, որովհետեւ այսօր վարչության որոշում պետք է լինի: Երեկոյան մենք կքննարկենք, բայց իմ սուբյեկտիվ կարծիքն այն է, որ որ դա քաղաքական տեխնոլոգիա է, իսկ քաղաքական գործընթացներին մենք մի քիչ այլ կերպ ենք նայում: Մենք կմիանանք միայն ռեալ քաղաքական պրոցեսներին եւ երբեք կուլ չենք գնա այս կամ այն քաղաքական ուժերի, չեմ ուզում այլ բառով որակեմ, այն խաղերին, որը այլ ճանապարհ է ենթադրում, այլ ոչ թե այս կամ այն խնդրի լուծման ճշգրիտ ուղի:
Կարծում եմ, մեր քաղաքական կենսագրությունը մեզ թույլ է տալիս սա ասելու: Ցավում եմ, որ այսօր քաղաքական դաշտում կան խարխափող ուժեր եւ գործիչներ: Կրկին չեմ ուզում ինչ-որ մարդկանց որակումներ տալ, բայց կա մի բան`չի կարելի մեկ այս կողմ, մեկ` այն: Ցանկացած քաղաքական ուժ պետք է առաջնորդվի զուտ իր գաղափարական եւ քաղաքական նպատակներին համահունչ, որն անշուշտ, պետք է բխի ՀՀ քաղաքացիների շահից:
-Հաջորդ հարցս վերաբերում է սպասվող նախագահական ընտրություններին: “Ժառանգության” եւ “Ազատ դեմոկրատների” միջեւ տեղի ունեցածից հետո արդեն ակնհայտ է, որ Րաֆֆի Հովհաննիսյանին սատարելու հարց ձեր օրակարգում չկա, ինչպիսի՞ն է լինելու “Ազատ դեմոկրատների” դիրքորոշումը, քննարկե՞լ եք առաջիկա գործընթացներին կուսակցության մասնակցության ձեւաչափի հարցը: Հանդես կգա՞ք սեփական թեկնածուով, թե՞ կսատարեք այս կամ այն քաղաքական ուժի թեկնածուին:
-Միանգամից ասեմ`մեզ մոտ նախագահական ընտրություններին մեր մասնակցության ձեւաչափի հարցը շատ ակտիվ քննարկումների փուլում է գտնվում եւ դա պարզապես քննարկում չէ, ինչում շուտով կհամոզվեք: Քննարկվում է եւ սեփական թեկնածուի, եւ միասնական թեկնածուի շուրջ համախմբման հարցը: Ես միշտ եղել եմ, եւ այսօր էլ այն կարծիքին եմ, որ համախմբումները միեւնույն գաղափարական դաշտում ճիշտ են եւ, եթե ընդդիմությունը կարողանա միասնական թեկնածուով հանդես գա, մենք այդ հարցը կքննարկենք: Իհարկե, այստեղ շատ կարեւոր է նաեւ անձի հարցը, թեեւ շատերն ասում են, որ անձերի խնդիրը կարեւոր չէ, բայց պետք է հստակ ասենք, որ անձն է իրականացնում ծրագրերը` հիմքում ունենալով հստակ ու համակարգված խնդիրներ:
Կարծում եմ, որ Հայաստանի ընդդիմությունը միայն ԱԺ-ում ներկա քաղաքական ուժերով չի սահմանափակվում: Ընդդիմությունն այսօր հասարակության ճնշող մեծամասնությունն է, որը կողմ է փոփոխությունների: Այսինքն, հարցը հետեւյալն է` ինչպիսի օրակարգով եւ ինչ պահանջներով ենք մտնում քաղաքական դաշտ եւ ինչ հետեւողականությամբ ենք գնալու դրանց իրականացմանը: Այս առումով, մենք բաց ենք քննարկումների համար:
-ՀՅԴ-ն էլ օրերս հրապարակեց իր օրակարգը, որի շուրջ համախմբման կոչ արեց` մինչեւ անձերի խնդրին անդրադառնալը:
-Դա էլ զուտ քաղաքական տեխնոլոգիական առումով ճիշտ է, բայց բոլորս գիտենք, որ շատ կարեւոր է անձը: “Դաշնակցության” յոթ կետերը կարդացել եմ, ասեմ, որ ինձ համար բոլոր կետերը, բացառությամբ մեկի` հայ-թուրքական հարաբերություններին առնչվող կետի, ընդունելի են:
Կարծում եմ, այս հարցում մի քիչ ավելի կոշտ մոտեցում են որդեգրել, բայց ենթադրում եմ, որ բանակցությունների արդյունքում կարելի է դրա շուրջ համաձայնության գալ:
-Նշանակում է արդյո՞ք, որ ՀՅԴ-ի հետ կլոր սեղանի շուրջ նստելու տարբերակը չեք բացառում:
-Ես կրկնում եմ, բոլոր քաղաքական ուժերը պետք է խոսեն հստակ ու պարզ, պետք է ասեն, թե ինչ են ուզում եւ ինչպես են պատկերացնում այս ամենը: Ես այն կարծիքին եմ, որ անձերը կարեւոր են, կարեւոր է, թե որ անձն է այս գաղափարներն իրագործելու: Կարելի է շատ ճիշտ եւ հստակ ձեւակերպումներ գրել, որին որեւէ բանական մարդ դեմ լինել չի կարող բայց պետք է հստակ ձեւակերպել, թե ուր է տանում այս պրոցեսը եւ ով է լինելու այն անձը, որի շուրջ կարելի է համախմբվել: Փորձել ծածուկ պահելով եւ այլ տեխնոլոգիաներով ինչ-որ հարցեր լուծել, ճիշտ չեմ համարում:
Ես ցավում եմ, որ մեր հայրենի իշխանություններն եւ ընդդիմությունն իրենց գործողությունների ամբողջությունը եւ որոշումները պայմանավորում են Մոսկվայի հետ: Այնպես չէ, որ դա ժողովուրդը չգիտի, բոլորս գիտենք: Ես գտնում եմ, որ դա հանցագործություն է մեր ազգային անվտանգության նկատմամբ եւ ՀՀ Սահմանադրությամբ պատժելի է:
-Դուք ակնարկում եք, որ այդ անձը, որի շուրջ ՀՅԴ-ի առաջարկած համախմբումը կարող է կայանալ, ՀՀ երկրորդ նախագահ՞ն է:
-Ես չեմ ակնարկում, ընդհակառակը, ես ինչ ասում եմ` հստակ եմ ասում եւ առաջարկում եմ, որ չակնարկենք եւ ասենք այն, ինչ մտածում ենք, որովհետեւ սահմանափակ թվով մարդիկ կան Հայաստանում այսօր, որոնք որպես թեկնածու լրջագույնս կարող են հանդես գալ:
Իհարկե, չեմ բացառում եւ հուսով եմ, որ լրիվ նոր մոտեցումներով եւ նոր թեկնածուով հնարավոր է ՀՀ քաղաքական դաշտում լուրջ փոփոխությունների գնալ, բայց նորից եմ ասում, ուղղակի ցավում եմ, որ բոլորը շունչները պահած սպասում են, թե Մոսկվայից որ պետական այրը կամ քաղաքական այրը ինչ որոշում թեւի տակ դրած կգա Հայաստան: Ինձ համար որպես ՀՀ քաղաքացու եւ քաղաքական գործչի, դա ուղղակի սարսափելի է:
Շարունակելի