100 տարեկան հասակում մահացել է նախկին պետքարտուղարը

ԱՄՆ նախկին պետքարտուղար Հենրի Քիսինջերը մահացել է 100 տարեկան հասակում Կոնեկտիկուտի իր տանը։

The Washington Post-ի հաղորդմամբ՝ որպես ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական և պետքարտուղար՝ նա վերահսկում էր Միացյալ Նահանգների արտաքին քաղաքականությունը, որը հազվադեպ էր համընկնում նախագահի պաշտոնից դուրս որևէ մեկի կողմից:

Մահվան պատճառը չի նշվում։

Սակայն, ելնելով տարիքից, ամենայն հավանականությամբ դա բնական մահ է։

«Մաքոքային դիվանագիտության հայրը» ԱՄՆ նախագահներ Ռիչարդ Նիքսոնի և Ջերալդ Ֆորդի օրոք եղել է ազգային անվտանգության առաջին խորհրդական և պետքարտուղարը 1969 թվականի հունվարից մինչև 1977 թվականի հունվարը։

1973 թվականի Մերձավոր Արևելքի պատերազմից հետո Քիսինջերի հայտնի «մաքոքային դիվանագիտությունը» օգնեց կայունացնել հարաբերությունները Իսրայելի և արաբ հարևանների միջև:

Միջազգային հարաբերություններում և դիվանագիտության մեջ «մաքոքային դիվանագիտություն» (անգլ.՝ shuttle diplomacy) եզրույթն օգտագործվում է նկարագրելու համար երրորդ կողմի գործողությունները, որը հանդիսանում է միջնորդ հակամարտող կողմերի միջև առանց վերջիններիս անմիջական կապի։

Սկզբնապես և սովորաբար «մաքոքային դիվանագիտության» ընթացքը ներառում է ճանապարհորդություններ մի կողմից մյուսի մոտ նրանց տեսակետերը համաձայնեցնելու կամ առնվազն մերձեցնու համար։

Հիմնական նպատակն է ձևավորել բանակցությունների որոշ հիմք, որի շնորհիվ կողմերը կսկսեն բանակցել անմիջականորեն։

Եզրույթը առաջին անգամ օգտագործվել է նկարագրելու համար ԱՄՆ֊ի պետքարտուղար Հենրի Քիսինջերի դիվանագիտական ջանքերը սկսած 1973 թվականի նոյեմբերի 5֊ից, որը նպաստեց թշնամական կեցվածքի մեղմացմանը արաբա-իսրայելական պատերազմից հետո։

Բանակցողները հաճախ օգտագործում են «մաքոքային դիվանագիտություն»-ը, երբ կողմերից մեկը կամ երկուսն էլ դիվանագիտորեն չեն ճանաչում իրար, որը բանակցություններ սկսելու նախապայման է։

Միջնորդները ընդունել են «մաքոքային դիվանագիտություն» եզրույթը:

Նա հեռացել է պաշտոնից՝ չորս տասնամյակ աշխատելով որպես խորհրդատու՝ ռազմավարական հարաբերությունների գծով աշխարհի կառավարությունների հետ:

Որպես Խորհրդային Միության հետ լարվածության տեսաբան՝ դոկտոր Քիսինջերին քննադատում էին իր դիրքորոշման համար:

Ամերիկացի պահպանողականները Մոսկվայի հետ համաձայնության գալու նրա ցանկությունը դավաճանություն են համարել Վարշավայի պայմանագրի մաս կազմող երկրների նկատմամբ։

Բացի այդ, նրան մեղադրել են ամերիկյան արժեքները ոտնահարելու մեջ։

Ընդ որում, նա միակն էր, ով հիմնավոր կերպով տիրապետում էր երկու կողմերի դիրքորոշումներին, և յուրաքանչյուրին ասում էր միայն այն, ինչը ձեռնտու էր իր նպատակներին ու շահերին։