Եթե որևէ մեկը պատկերացնում է, որ ես իշխանության հետ կարող եմ համագործակցել…Արամ Սարգսյան (տեսանյութ)
«Ելք» դաշինքից ընտրված պատգամավոր, «Հանրապետություն» կուսակցության նախագահ Արամ Սարգսյանն անդրադառնում է 6-րդ գումարման խորհրդարանում իրենց ապագա գործունեությանը, «Ծառուկյան» դաշինքի հետ համագործակցության հնարավորությանը, իրենց դաշինքի նկատմամբ եղած քննադատություններին: Henaran.am-ի հարցին ի պատասխան նա նշում է, որ խորհրդարանում կկարողանան տարբեր հարցեր բարձրացնել, իրենց անհամաձայնությունը հայտնել իշխանությունների վարած քաղաքականությանը, ճիշտ ուղիներ ցույց տալ:
–Պարո´ն Սարգսյան, իհարկե, մանդատներ ունի «Ելք» դաշինքը, բայց ամեն դեպքում փոքրամասնություն եք: Հարց է առաջանում, թե ինչպես եք հակակշիռ կազմելու իշխանությանն ու ստիպելու գոնե կարևորագույն որոշ հարցերում տեղի տալ:
– Նախ մենք ցանկացած հարց կարող ենք բարձրաձայնել, կարող ենք հարցի վերաբերյալ մեր մոտեցումն ասել, կարող ենք հակադարձել: Այս Ազգային ժողովն իր 101 պատգամավորով և նոր Սահմանադրությամբ նոր որակ է իր հետ բերում, և այդ նոր որակներից փորձելու ենք օգտվել: Կաշխատենք, կերևա:
–Համագործակցություն տեսնո՞ւմ եք «Ծառուկյան» դաշինքի հետ:
-Եթե կլինեն օրենքներ, որոնք կբխեն զուտ իշխանության շահերից, որոնք մենք նպատակահարմար չեն համարի, դրանց մենք դեմ կքվեարկենք, «Ծառուկյան» դաշինքը կողմ կքվեարկի, դեմ կքվեարկի, իր խնդիրն է: Օրենքներ կլինեն, որոնք մենք կառաջարկենք, կբերենք, որ կբխեն մեր ժողովրդի շահերից, կուզենանք, որ այդ օրենքներն անցնեն, այդ դեպքում որպես ամրագրված ընդդիմադիր կուսակցություն, իրենք որպես ընդդիմադիր են հանդես գալիս, բնականաբար, իրենց էլ կառաջարկենք, որ միանան այդ օրենքների հաստատմանը: Էլի կմիանան, շատ լավ, չեն միանա, պարզ կդառնա հանրությանը, թե իրենք ինչի համար են ընտրել:
–Խնդիր չե՞ք դրել ձեր առաջ նրանց հետ համագործակցելու կամ չհամգործակցելու:
-Բացարձակ, նման խնդիր չկա: Ազգային ժողով անցած քաղաքական ուժերից 2-ը հայտարարել են, որ կոալիցիա են կազմում, 2-ը հայտարարել են, որ ընդդիմություն են: Ակնհայտ է, որ կոալիցիա կազմած քաղաքական ուժերն իրենց մեջ են պայմանավորվելու, թե ինչ անեն, ընդդիմադիրներն էլ փորձելու ենք փոխադարձաբար համագործակցել այն օրենքների շրջանակներում, որոնք բխում են ժողովրդի շահերից: Կստացվի, շատ լավ, չի ստացվի, առանձնապես մեծ սպասումներ անձամբ ես չունեմ:
–Շատ մեծ քննադության արժանացավ «Ելքի» հայտարարությունն ընտրությունների արդյունքների վերաբերյալ: Այն որակվեց այսպես, որ «Ելքը» լեգիտիմացնում է իշխանություններին:
-Լեգիտիմացնելն ավելի շատ լրատվական դաշտի բառ է, իմ որակմամբ` իշխանությունների կողմից նետված խայծ է, որի մեկնաբանությունները տարբեր կերպ կարելի է տալ: Մեր դաշինքը հայտարարություն ունի տարածած, որում հստակ նշում է, որ այս խնդիրներով կան հստակ խախտումներ, բայց մենք չենք կարող նաև չամրագրել, որ հանրությունը փակ, գաղտնի քվեարկությամբ իր ասելիքն ասել է, և որ հանրությունն, անկախ իր վրա ճնշումներից, փող բաժանելուց, վերցերել է այդ գումարը, բայց այդ պատկերը ցույց է տալիս մեր հանրության իրավիճակն ու այն քվեն, որ իրականում ստացվել են:
–Հիմա ձեզ համար օրինական է այս իշխանությունը, թե՞ ոչ:
-Այս իշխանություններն երկիրը հասցրել են այն իրավիճակին, որ անկախ նրանից, թե այս ընտրություններն ինչպես կկազմակերպեին, ինձ համար, որպես այդպիսին, իրենք երբեք էլ ընկալելի չեն եղել և հանրության վստահությունը չեն վայելել: Ուրիշ խնդիր է, որ հանրությունը, ինչ-ինչ հանգամանքներից ելնելով, գնացել ու քվեարկել է այդ իշխանությանը: Մենք պիտի ամրագրենք, ասենք, որ ժողովուրդ ջան, դու ես այսօրվա իրավիճակի տերը, դու կարող ես դա անել: Մենք, որպես ընդդիմություն, կարող ենք փողոցներում առավոտից իրիկուն լինել այ այսպես. արդեն 40 օրից ավելի է, որ ես փողոցում եմ: Անելու էլ ի՞նչ կա, մենք ամեն ինչ արել ենք, մենք սպասելիք ունենք ժողովրդից: Թող, ինքը գա, քվեարկի, ու մենք տեր ենք կանգնելու:
–Մտահոգությունն այն է, որ արդյոք վերջին պահին չեք համագործակցի իշխանության հետ:
-Մարդկանց որոշակի քանակ, կուսակցությունների մի ահռելի թիվ այս ամեն ինչի մեջ փորձում է մեղավոր գտնել «Ելքին» այն դեպքում, երբ իրենք չեն աշխատել, իրենք իրենց առաջին դեմքերով ընտրապայքարի չեն եկել, քարոզարշավ չեն կազմակերպել, իսկ երբ Ընտրական նոր օրենսգիրքն ընդունվում էր, իրենք ասում էին` այս դարի խնդիրը մենք լուծեցինք, որ այս օրենսգրքի պայմաններում 70 տոկոս խախտումներ չեն լինելու…Գիտեք` երբ մարդու մեջից վերանում է մարդկայինը, ու մնում է միայն նեղացած քաղաքական գործիչն, այդ մարդը պիտի հենց այդպես էլ ասի, նա էլ ուրիշ ասելիք չունի: Իրենք փոխանակ հետևություններ անեն, հաշվեն իրենց քվեները, իրենք հաշվում էին «Ելքի» քվեներն ու ասում` վտանգ չ՞եք տեսնում, որ դուք իշխանության հետ… ոչ վտանգ չենք տեսնում, որովհետև ոչ Նիկոլ Փաշինյանն է իշխանության հետ համագործակցել, դրա համար էլ բանտերով է անցել, ի տարբերություն այդ ասողների, ոչ ես եմ երբևէ համագործակցել, դրա համար ամեն ինչ կորցրել եմ, ունեցել եմ չէ՞, ոչ Էդմոն Մարուքյանն է համագործակցել: Դե հասկանում եմ, խայծ է, դրված էր: Սկզբից ՕՐՕ դաշինքն ասաց, հետո դրան միացավ ՀԱԿ-ը, հետո մյուսները: Հիմա քաղաքապետի ընտրությունների շրջանակում են փորձում դա տարածել, ես շատ լավ հասկանում եմ:
–Այսինքն` քաղաքական խանդ կա՞:
-Գիտեք` խնդիրը քաղաքական վերլուծություն չանելն է: Իրենք պիտի նայեն իրենց արդյունքները, պիտի քննադատաբար մոտենան իրենց քարոզարշավին, թույլ տված սխալներին: Թե չէ նայում են, չեն անցել, իսկ նա, ով անցել է, այ ո՞նց է պատահել, որ անցել է, եթե իշխանությունների հետ չլինեին, ուրեմն, անհնարին է: Նախորդ ընտրություններին էլ իրենք էին անցել, ուրեմն, իշխանությունների հե՞տ էին: Դա ի՞նչ մտածելակերպ է: Այսինքն` այս երկրում որևէ ընդդիմություն չի անցնելու, անցնելու է միայն իշխանության թույլտվա՞ծը: Դա այդպես չէ: Այն ընդդիմադիր կուսակցությունը, որ աշխատում է, նա անցնում է: Ուրիշ խնդիր, որ մենք շատ ավելի մեծ քվեով էինք անցնելու: Բազմաթիվ կասկածներ ես էլ ունեմ` սկսած կենսաչափական անձնագրերից, դժբախտաբար, ես չունեմ օրինակ, որ կարողանամ ապացուցել:
Հիմա բակերում, որ քայլում ենք, ասում ենք` ելք կա, իսկ իրենք ասում են, որ ամեն ինչ իշխանությունից է կախված: Իրենց սխալ քաղաքականության հետևանքն է սա: Մենք ասում ենք, որ հիմա եկել ենք, որ մեր տված ձայները կրկնապատկենք, եռապատկենք: Մենք ասում ենք, որ ելք կա, այսինքն` հույս կա: Իրենք ասում են, որ հույս չկա, իրենք ՍԴ դիմելով էլ են ասում, որ հույս չկա, ասում են` ձև չկա: Դրա տարբերակն էլ ենք տեսել, թե ինչ է լինում:
–Իսկ չարժե՞ր աջակցել ՍԴ դիմելուն:
-Դատարանն իրավական մարմին է, իրավական հաստատությունը գործում է փաստաթղթերի հենքի վրա, դրանք ձևավորվում են ընտրատեղամասերում վստահված անձանց, հանձնաժողովների անդամների դիմումներից: Բողոքում են այն ուժերը, ՀԱԿ-ը, ՕՐՕ դաշինքը հանձնաժողովի անդամներ են ունեցել, ի տարբերություն մեզ: Այդ հանձնաժողովների անդամները պիտի դիտողություններ գրեին գոնե: Ես մասնակցել եմ Ստեփան Դեմիրճյանի ժամանակ, այն ժամանակ գոնե փաստեր կային, իսկ հիմա ոչ մի հանձնաժողովի անդամ որևէ փաստաթղթի տակ չի ստորագրել: Դուք գիտեք, որ Արտակ Զեյնալյանը դրա լավագույն մասնագետն էր, մենք ի՞նչի պիտի դա բաց թողնեինք, կամ Էդմոն Մարուքյանը ՀՀ-ի լավագույն փաստաբաններից է: Մի օրվա որոշում չի եղել դա, մենք 2 օր քննարկել ենք, թե ինչ ենք անում: Միակ բողոքը, որ կար այնտեղ փաստարկված, դա Արտակ Զեյնալյանի ներկայացրած բողոքն էր ուսուցիչների հետ կապված, այլ բողոք չի եղել: Մենք էլ հասկացանք, որ միայն այս փաստաթղթով ու դիտորդների տված եզրակացություններով այդ խնդիրը տանելը անհեթեթություն է: Իմ կարծիքով` ՍԴ մտնում ես այն դեպքում, երբ վստահ ես լինում, որ արդյունք ես ունենալու, այդ դեպքում հանրությանը հույս ես տալիս, որ կգնամ ՍԴ, ու ընտրությունների արդյունքները չեղյալ կհայտարարվեն, բայց դու, իմանալով, որ այդպես չի լինում, էլի տանում ես հիասթափության:
Այսօր մեր երկրի համար մեկ խնդիրը հիասթափությունն է: Դրա համար այն, ինչ որ Նիկոլ Փաշինյանն այսօր ասում է, դա էլ է մտածված: Հիասթափության փոսից, ժողովուրդ ջան, ելք է պետք, մեր ասածը սա է: Թե չէ, համագործակցություն, չգիտեմ` ինչ, ինձնից ի՞նչ համագործակցող: Եթե որևէ մեկը պատկերացնում է, որ ես իշխանության հետ կարող եմ համագործակցել, այդ մարդն առողջության հետ լուրջ խնդիր ունի:
Հարցազրույցը` Սերինե Գաբրիելյանի: