Սերժ Սարգսյանը կհավաքի օլիգարխիային Կարեն Կարապետյանին քննելու. Ժամանակ
Կարեն Կարապետյանի կառավարությունն ապահովել է անցնող տասնամյակի ամենաբարձր տնտեսական աճի ցուցանիշը՝ ՀՆԱ-ն աճել է 7.5 տոկոսով: Հանրությանն այդ թվերն, իհարկե, չեն ասում եւ չեն ասի ոչինչ, ու ընդհանրապես ցանկացած հասարակություն առաջնորդվում է ոչ թե մակրոտնտեսական վիճակագրության տվյալներով, այլ սեփական կյանքով, սեփական բարեկեցության աստիճանով:
Եթե մարդը սկսել է լավ ապրել կամ չի սկսել ավելի վատ ապրել, ավելի համեստ ապրել, ապա նա դժգոհ չի լինի տնտեսական վիճակից, իսկ եթե մարդը սկսել է ապրել ավելի նվազ հնարավորություններով, ապա, բնականաբար, կունենա տնտեսական քաղաքականության հանդեպ դժգոհություն: Դա աքսիոմատիկ է ոչ միայն հայաստանյան, այլ գործնականում բոլոր հասարակությունների դեպքում: Մարդկանց չի հետաքրքրամ, թե ինչ է ասում պաշտոնական վիճակագրությունը, մարդիկ «լսում» են սեփական գրպանի պարունակությանը, սեփական ստամոքսի պարունակությանը: Եվ դա նաեւ շատ բնական է, որուհետեւ միայն այդ դեպքում վիճակագրությանը չի լինի հանրությանը մոլորեցնելու, մարդկանց մանիպուլյացիայի ենթարկելու միջոց՝ երբ իշխանությունը չի կարող մարդուն համոզել, որ իր թվերով նա սկսել է լավ ապրել, եթե մարդն իր գրպանով ու մաշկով չի զգում այդ լավացումը եւ նույնիսկ զգում է հակառակը:
Կա տպավորություն, որ իշխանությունը 7,5 տոկոս աճի մասին ազդարարում է հանրության համար, քարոզչական նկատառումով: Միթե իշխանությունն այդ աստիճան ոչ ադեկվատ է եւ կտրված իրականությունից, որ կարծի, թե հանրությունը սեփական վիճակը մի կողմ թողնելով՝ պետք Է կյանքը չափի իշխանության վիճակագրությամբ: Եթե իշխանությունն այդքան ոչ համարժեք Է, ապա հազիվ թե լիներ այդքան անխոցելի՝ լեգիտիմության, փողի բացակայության եւ արտաքին մարտահրավերների ւսռկայության պայմաններում: Հետեւաբար, 7.5 տոկոս աճի, այլ մակրոտնտեսական ցուցանիշնհրի մասին հայտարարությունների գլխավոր հասցեատերը թերեւս հանրությունը չէ, այսինքն՝ դրանց գլխավոր նպատակը հանրությանը համոզելը չէ, թե սկսել է լավ ապրել: Ուրեմն ո՞րն է նպատակը: Քարոզչություն, անշուշտ, կա, այսինքն՝ այդ շարժառիթը անշուշտ, առկա է եւ ինչ- որ իմաստով, ինչ֊որ շերտերի մասով այն, իհարկե, աշխատելու է, սակայն բուն խնդիրը թերեւս այլ՝ ներիշխանական, ներհամակարգային հարաբերությունները: Ինչ է Հայաստանի տնտեսությունը ներկայացնում իրենից, իհարկե՝ ոչ բացարձակ ամբողջության, այլ գերակշռող սեգմենտի մասով: Դա մի քանի խմբերի կամ կլանների տնօրինման հանձնված, բաժանված, քվոտավորված ոլորտներ են, որոնք նաեւ համադրված են տնօրինվող քաղաքական իշխանությանը:
Հայաստանում կա կարծիք կամ տպավորություն, որ պաշտոնական վիճակագրությունը մտացածին է, ըստ քաղաքական եւ քարոզչական անհրաժեշտության: Անուղղակիորեն դա, իհարկե, այդպես է, սակայն խնդիրն այն է, որ Հայաստանի պաշտոնական վիճակագրությունը, խոշոր հաշվով, իշխող համակարգի ոչ պաշտոնական հաշվապահությունն է: Այսինքն՝ քանի որ իշխանությունը եւ բիզնեսը խիստ սերտաճած են, եւ պետական լծակները գործնականում ծառայում են դրանք տնօրինող խմրերի եւ կլանների բիզնեսին, պետական վիճակագրական լծակն էլ ունի այդ ծառայության մեջ իր գործառույթը: Եվ այստեղ խաբեություն լինել չի կարող, քանի որ շահառուն՝ բուն, խորքային իրական, հասարակությունն ու քաղաքացին չեն, այլ իշխանություն-բիզնեսը, տնտեսաքաղաքական դոմինանտություն հաստատած օլիգարխիան:
Իսկ նրանք միմյանց չեն խաբի: Պարզապես այստեղ կա մի նրբություն: Քանի որ տարբեր են հասարակության իրականության չափումն ու տնտեսաքաղաքական այդ օլիգարխիայի չափումը, պետական վիճակագրության ցուցանիշները չեն համապատասխանում հասարակության պատկերացմանն ու չափումներին, որովհետեւ դրանք ամենեւին չեն էլ արտացոլում այդ իրականությունն ու վիճակը: Նրանք արտացոլում են այն, ինչ կա տնտեսաքաղսսքական օփգարխիայի ներքին հարաբերությունների տիրույթում: Այսպիսով, Կարեն Կարապետյանի կառավարությունն իրականում 7.5 տոկոսով ավելացրել է ոչ թե Հայաստանի ՀՆԱ-ն, այլ տնտեսաքաղաքական իշխանությունը տնօրինող օլիգարխիայի:
Մանրամասներին ծանոթացեք թերթի այս համարում:
