Իրակա՞ն, թե կե՞ղծ…փոփոխություններից ու ընտրություններից
Henaran.am-ի հետ զրույցում քաղաքագետ Հայկ Մարտիրոսյանն անդրադառնում է երկրում կատարվող փոփոխություններին, ինչպես նաև ապագա խորհրդարանական ընտրություններին ու քաղաքական զարգացումներին:
-Պարո’ն Մարտիրոսյան, իշխանությունները կարծես թե գնում են որոշակի փոփոխությունների` բարեփոխումների. գազի, էլեկտրաէներգիայի սակագների հնարավոր իջեցման մասին է խոսքը: Ի՞նչ եք կարծում, սրանք նախընտրական PR ակցիա են, թե՞ իսկապես քաղաքական կամք կա բարեփոխումներ կատարելու:
-Ինչո՞ւ չկար քաղաքական կամք՝ բարեփոխումներ անելու և հանկարծ հիմա՝ այս նախընտրական շրջանում, այն առաջացավ: Եվ գազի գնի մի քանի դրամով իջեցումն արդյո՞ք «բարեփոխում» կարելի է կոչել: Կոսմետիկ վերանորոգում՝ լիովին փլուզման վտանգի առջև կանգնած տանն, անշուշտ, հիմա կատարվում է, բայց եթե փորձում ես տանիքը պահպանել, փոխում ես փտած սյուները, ոչ թե՝ դրանց շուրջը ավազաթմբեր դնում: Բարեփոխումների չեն գնում չարափոխված սահմանադրությամբ, որ երկրիը վերածում է ոչ թե կուսակցապետության, այլ պարտիական հեգեմոնիայում թաթախված պետականատիպ մի միավորի:
-Կլինե՞ն այդ փոփոխությունները շարունակական, թե ոչ:
Մինչև խորհրդարանական ընտրություններն, անշուշտ, կլինեն շարունակական: Դրանից հետո՞… պետք է սպասել և տեսնել:
-Համաձա՞յն եք տեսակետի հետ, թե իշխանությունները հասկացել են, որ իրենց վերընտրվելը վտանգի տակ է և հենց այդ պատճառով էլ հասարակության «սիրտը շահելու» գործընթացն են սկսել:
-Վերընտրվելու համար նախ պետք է ընտրվել: Ակնհայտ է մի բան. որ կառավարման նախորդ մեթոդները սպառել էին իրենց, դարձել վտանգավոր, և հիմա նոր մեթոդներ են որդեգրվում: Բայց կառավարման բնույթը դրանից չի փոխվում: Կարծում եմ՝ որևէ մեկը չի կասկածում, թե քաղաքական որ ուժն է նոր խորհրդարանում ստանալու «կայուն մեծամասնություն» կազմելու մենաշնորհը: Այն, ինչ հիմա կատարվում է, ճգնաժամային կառավարում է, երբ կա ճգնաժամ, բայց արհավիրքին դեռ չի հասել: Նկատի ունեմ՝ իշխանության համար արհավիրքին:
-Խորհրդարանական ընտրությունների հետ կապված՝ Ժիրայր Սեֆիլյանի կողմից առաջարկ էր եղել քաղաքական ուժերին բոյկոտել ընտրությունները՝ չմասնակցել և նման կերպ չլեգիտիմացնել դրանք: Ձեր տեսակետն այս առաջարկի վերաբերյալ. արդյոք արժե՞, որ քաղաքական ուժերը հետևեն այս առաջարկին, թե՞ հարկ է մասնակցել:
-Եթե չմասնակցեին, իհարկե, լեգիտիմության ճգնաժամի առջև կկանգներ իշխանությունը: Բայց բանը նրանում է, որ Հայաստանում դա անհնար է: Բացի այդ իշխանությունն ինքը վերահսկում է մի քանի պսևդոընդդիմադիր ուժեր, որոնք հրապարակում են՝ հենց այդ խնդիրը սպասարկելու համար: Ընդդիմությունը Հայաստանում կազմակերպված չէ և, ընդհանուր առմամբ, ոչնչացված է: Նման պայմաններում անհնար է այդ գաղափարն իրագործել: Հետևաբար, գործնականում այդպիսի գաղափարն անիրականանալի և անիրատեսական եմ գնահատում:
-Ի՞նչ պատկեր ունենք մենք քաղաքական դաշտում խորհրդարանական ընտրություններին ընդառաջ:
-Այնպիսին, ինչպիսին երկրի և ժողովրդի վիճակն է, այնպիսին էլ քաղաքական դաշտի պատկերն է: Իսկ երկրի վիճակը վատ է: Ես կասեի չափազանց վատ:
–ՀԱԿ-ը որերորդ անգամ առաջարկում է համագործակցել, միավորվել: Դուք, որպես քաղաքագետ, հնարավորություն և կարիք տեսնո՞ւմ եք ընդդիմադիրների միավորման համար:
-Այո, իհարկե: Հիմքեր կան, որ միավորվեն: Բայց եթե կա մի ուժ, որ ուզում է քաղաքական ինքնասպանություն գործել, ապա պետք է արագ միավորվի ՀԱԿ-ի հետ: Ինչ վերաբերում է մյուս քաղաքական միավորներին, ապա դրանցից մի քանիսն, անշուշտ, կմիավորվեն: Հարցը նրանում է, թե որքանով են դրանք ընդդիմություն: Մյուս կողմից՝ պետք է հասկանալ և գիտակցել, որ նման փոշիացված վիճակում ընդդիմությունը գոյություն պահպանել չի կարող: Միավորման և խոշորացման անհրաժեշտություն կա այդ դաշտում:
Զրույցը` Սերինե Գաբրիելյանի: