Իշխանությունը վերցրել է խայտառակ գործելաոճ, շատ դառնացած ենք. Ժամանակ
Թերթի զրուցակիցն է Եվրոպայի հայկական միոությունների ֆորումի (ԵՀՄՖ) նախագահ Աշոտ Գրիգորյանը:
–Պարոն Գքփգորյան, օրերս Նիկոլ Փաշինյանը խորհրդակցություն էր հրավիրել քննարկելու տնտեսության վիճակն ու զարգացման ուղիները: Հետաքրքիր է, որ առավել խոշոր 275 արդյունաբերական ձեռնարկությունների արտադրական տվյալների մոնիթորինգի արդյունքում 9 ամսվա ընթացքում թողարկվել Է 875 մյրդ դրամի արտադրանք, որն անվանական արժեքով հավասար Է 2017-ի ցուցանիշներին: Տնտեսագետներն արդեն նշում են, որ այդ ոլորտում, փաստորեն, ունենք անկում: Ինչպե՞ս եք գնահատում այս ամիսների աշխատանքը, եւ այս անկումն ինչո՞վ է պայմանավորված:
Ոչ միայն տնտեսական անկումն ինձ չի զարմացնում, այլեւ չի զարմացնում, որ ոչ մի ներդրողի մտքով չի անցնում այլեւս Հայաստան ոտք դնել: Այսինքն՝ առաջին երկու ամսվա էյֆորիան, որ Հայաստանում իրավիճակ է փոխվել, այնտեղ կարելի է ներդրումներ անել երկիրը պետք է թռիչքաձեւ զարգացում ապրի: Այդ բոլոր երազանքները մարեցին: Ասեմ ավելին, ամեն ամիս իմ հոլդինգի նախաձեռնությամբ նախագահության ներկայացուցիչներով մենք Հայաստանում ենք, եւ պիտի զարմանալի հայտարարություն անեմ, որ մեր առաջին այցը ավելի հաջող էր, քան երկրորդը, երկրորդն ավելի հաջող էր, քան երրորդը եւ ամենաանհաջողն այս այցն է, որ հիմա մենք վերջին 2 օրը Հայաստանում ունեցել ենք: Բոլորս զարմացած ենք: Տնտեսական զարգացման եւ ներդրումների նախարարությունը միակն էր, որ մեզ բավարարում էր, բայց պարզվեց, որ դա ընդամենը Արծվիկ Մինասյանի անձով էր պայմանավորված:
Հիմա Արծվիկ Մինասյանին հանել են, չգիտենք՝ ում հետ աշխատենք, ինչ անենք: Մենք այսօր որոշում ընդունեցինք, որ այլեւս մեր ոտքն այդ նախարարությունում չի լինելու: Եթե այսպես շարունակվի, մեր հարգելի վարչապետը երեւի կհասնի նրան, որ մենք բացի «Նաիրիտի» վերաթողարկումից, ուրիշ ոչ մի գործով չզբաղվենք, բայց չէ՞ որ մենք շատ լայնածավալ ներդրումներ ենք ծրագրում Հայաստանում: Ճիշտ է, մի դրական կետ կա, որն ուզում եմ նշել տրանսպորտի, կապի եւ տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նախարարությունում կան լավ տղաներ, որոնց հետ մենք աշխատանքային ծրագիր ունենք եւ կատարում ենք: Աստված չանի, որ նրանց մոտ էլ արգելակում սկսվի:
Վիճակը հետեւյալն է. բոլոր նախարարները, որոնց հետ շփվում ենք եւ փոխվարչապետներից ոմանք, կարծես դողում են իրենց աթոռի վրա եւ խորհրդային շրջանի ղեկավարներից մնացած տպավորությունն են ուզում կրկնել, որ ավելի լավ է գործ չանել, քան անել ու հանկարծ սխալվել: Սա սարսափելի մոտեցում է: Բոլորը վախեցած են: Մյուս կողմից, մենք Սլովակիայում տնտեսական թռիչքի ենք ականատես եղել եւ գիտենք դրա պատճառները:
Մենք գիտենք, թե ինչպես Սլովակիան կարողացավ Հայաստանի նման վիճակից դառնալ այսօր Եվրոպայի զարգացած երկրներից մեկը: Սլովակիան այսօր Գերմանիայի հետ միասին դոնոր երկիր է դարձել Եվրոպայում՝ խիստ զարգացած արդյունաբերությամբ: Ինչպես դա արվեց, մենք այդ բոլորը գիտենք, սակայն նույն բանը կարելի՞ է Հայաստանում անել: Այս կառավարության հետ՝ ոչ:
Ստացվում է, որ պետք է սպասենք մինչեւ նոր կառավարություն գա, որ նոր նրանց հետ աշխատենք: Իսկ գիտե՞ք, թե դա երկրի վրա ինչ է նստում: Դա երկրի կործանումն է: Մեր երկիրը շատ ցավալի տնտեսական ճգնաժամի մեջ է, որից պետք է օր առաջ դուրս գալ: Սակայն այն վիճակը, որ ստեղծվել է երկրում, երբ մարդ են բռնում, բաց թողնում, հետապնդումներ, սեւեր-սպիտակներ, այդ բոլորից արդեն սփյուռքը զզվել է:
Ի՞նչ սեւ, ինչ սպիտակ, ինչ մարդիկ եք բռնում, ի՞նչ եք անում, ինչո՞ւ եք մարդկանց հետապնդում, իսկ հետո պարզվում է, որ նույնիսկ ուժ չունեք ինչ-որ բան ապացուցելու: Դա շատ վատ տպավորություն է թողնում մեզ վրա: Չնայած իմ համառությանը, չնայած իմ հոլդինգը մինչեւ վերջ գնալու է, «Նաիրիտը» բացվելու է, քիմիական արդյունաբերությունը վերականգնելու ենք, բայց տեմպերը սարսափելի դանդաղ են, եւ ես չեմ կարծում, որ մեկ տարվա մեջ մենք Հայաստանում զարգացում ունենանք:
– Ձեր կարծիքով՝ ընտրություններից հետո ներդրումների ծավալն ավելանալո՞ւ է, ինչպես պնդում են Փաշինյանն ու կառավարությունը, որ ներդրողները շունչները պահած սպասում են ընտրություններին՝ ներդրումներ անելու համար:
– Ներդրողները ոչ միայն շունչները պահած չեն սպասում, այլեւ ներդրողներ ունենալու համար պետք է լուրջ տնտեսական բարեփոխումներ անել: Ինչպե՞ս անել՝ մենք գիտենք, որտեղի՞ց գիտենք, ապրել ենք Սլովակիայի նման երկրներում եւ սովորել ենք դա անել: Մեզ լսող կա՞ արդյոք, բացարձակ ոչ: Ինչո՞ւ, որովհետեւ երիտասարդներն այնքան գիտուն են, այնքան ամեն ինչ գիտեն, այնքան գլուվսները կորցրել, են, որ իրենց հոր տարիքի մարդիկ իրենց ավտոմեքենաների դռները բացում են, իրենք նստում են: Իրենք շատ զարմացած են այդ ամենից, իրենք ո՞նց կարող են հանկարծ ուրիշների խորհուրդները լսել, դրա կարիքն էլ չունեն: Սա դժբախտություն է:Որքան շուտ այս երիտասարդներից ազատվի կառավարությունը, այնքան ավելի լիաթոք կարող ենք մտածել Հայաստան գալու եւ աշխատելու մասին: Սական ներդրողներ ներգրավելու մեխանիզմն այլ է, խոսելով՝ ներդրող չես գրավի: Ինչքան էլ ուզում ես բղավի, որ ես տնտեսական հեղափոխություն եմ անելու, ընդամենը կնմանվե քո նախորդներին:Չէ որ բոլորն էլ բղավել են դրա մասին:
Կարեն Կարապետյանը ինչ էր ասում, խոսում էր ու խոսում, Տիգրան Սարգսյանը կով կթել էր սովորեցնում կթվորներին: Մենք այդ փուլերն անցել ենք, ի՞նչ եք ուզում: Հեծանիվ պետք չի հնարել ընդամենը պետք է ունենալ ունակություններ կատարված լավագույն տնտեսական թռիչքների պատճառները ուսումնասիրելու եւ դրանք կրկնելու:
Մանրամասներին ծանոթացեք թերթի այս համարում: