«Քի՛չ լաց եղեք, համարժեք պատասխան տվե՛ք Ադրբեջանին»
Մայիսի 18-ին ԵԱՀԿ ՄԽ-ն առաջին անգամ հասցեական արձագանք հնչեցրեց՝ իր պաշտոնական հայտարարության մեջ բառացի նշելով՝ Ադրբեջանը հրթիռային կրակ է բացել շփման գծի երկայնքով: Այս հայտարարությունից հետո հայկական կողմը երախտիքի խոսքեր հղեց ԵԱՀԿ ՄԽ-ին, նույնիսկ հույսեր արթնացան, թե այս հարտարարությունը կարող է լինել նախադեպ, որ ԵԱՀԿ ՄԽ-ն հետայսու կշարունակի իրերն իրենց անուններով կոչել, իսկ դա, ամենայն հավանականությամբ, զսպաշապիկ կլինի Ադրբեջանի համար:
Անդրադառնալով վերոնշյալ թեմային՝ ԳԽ նախկին պատգամավոր Ազատ Արշակյանը Henaran.am-ի թղթակցի հետ զրույցում նշեց. « Այդ հայտարարությունը Ադրբեջանի համար չէր. դրա հասցեատերը մենք էինք: Մեզ ասում էին՝ քի՛չ լաց եղեք, համարժեք պատասխան տվեք Ադրբեջանին, թե չէ ձեր արցունքներից Եվրոպայում արդեն խեղդվում են: Նրանք այդ հայտարարությամբ ասացին՝ մենք գիտենք ամեն բան, իրադրությանն էլ ծանոթ ենք. սրանով այկական կողմին ասացին՝ դուք բոլշևիկյան պրոպագանդայի բանաձևերից դո՛ւրս եկեք. ձեզ խփում են, ուրեմն դուք էլ խփեք: Այդ հայտարարությունում հենց դա էր ասվում»:
Ազատ Արշակյանը շեշտեց՝ ԵԱՀԿ ՄԽ-ն շատ լավ գիտի՝ Արցախն ում է պատկանում. այդ ամենն իմանալու համար բազմաթիվ փաստեր ու իրեղեն ապացույցներ կան:
«Այդ հայտարարությունը հարցն ուժով լուծելու բանաձև էր, այսինքն՝ մեզ ասացին՝ քանի որ դուք Արցախից չեք հրաժարվում և դրան պատրաստ չեք, ուրեմն պահպանե՛ք ու պաշտպանե՛ք Արցախը: Իսկ դա անելու համար հարկավոր է վճռական քայլերի դիմել: Հիմա մենք, այսպես ասած, «պրետենզիա չունենք», չենք բարձրաձայնում այլ տարածքների համար հետ կապված՝ ասելով, որ, օրինակ, Բաքվի, Կիրովաբադի, Բաքվի, Չարդախլուի… այդ բնակավայրերի հայ ազգաբնակչությունը չի կարող ապրել ՌԴ-ում, ԱՄՆ-ում ու այլուր: Այդ հայերն ուզում են վերադառնալ հայրենիք: Նրանց այդ տարածքը պետք է, իսկ նրանք ինչո՞ւ պիտի բռնի կերպով պիտի տեղահանվեին իրենց հայրենիքից: Ադրբեջանից կես միլիոն հայ է բռնի կերպով տեղահանվել: Ա՛յ այս հարցը պետք է բարձրացվի: Հարկավոր է նախահարձակ լինել ոչ թե զենքով, այլ քաղաքականությամբ: Մեր հայրենակիցները պետք է հայրենիք վերադառնան. «Արի՛ տուն» ծրագիրը պետք է քայլեր ձեռնարկի դրա համար: Նրանց համար ազատագրված տարածքներում պետք է բնակավայրեր կառուցել, իսկ եթե այդ տարածքները չբավականացնեն, Ադրբեջանը պետք է մտածի այդ մասին՝ իր նախկին քաղաքացիներին տեղավորելու համար, եթե մենք ընդունենք ու Ադրբեջանին որպես պետություն ճանաչենք, իսկ եթե ոչ, ուրեմն նախկին ԽՍՀՄ տարածքում հայերը կարող են տեղափոխվել: Ես կարծում եմ՝ օրակարգում դա պիտի լինի, այսինքն՝ ժամանակին բռնի կերպով տեղահանված հայերը պիտի վերաբնակեցվեն ոչ թե Արցախում, այլ իրենց բնօրրանում՝ ներկային Ադրբեջանի տարածքում: Դա պիտի լինի ուրբանիզացված: Ասենք՝ Աղդամի տարածքում կամ գուցե ավելի խորքերն ընկած հատվածներում պետք է բնակավայրեր հիմնվեն: Իսկ որտե՞ղ պիտի ապրեն այն կես միլիոն հայերը, որոնք ժամանակին տեղահանվել են: Նրանք տեղաբնիկ հայեր են: Մեր հայրենակիցները Հայկ Նախապետի ժամանակներից ի վեր՝ այնտեղ են ապրել: Այդ ո՞վ է ասել, որ մենք իրավունք չունենք ապրել մեր հայրենիքում, ու պիտի գաղթական ու թափառական լինենք: Հայտնի բան է՝ մարդիկ ուզում են վերադառնալ իրենց հայրենիք ու ապրել այնտեղ», – եզրափակեց Ազատ Արշակյանը:
