Կլիմայի փոփոխությունը մարդկության առաջ ծառացած հիմնական մարտահրավերներից է

Այսօր «Արմենիա Մարիոթ» հյուրանոցում տեղի  է ունեցել ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության շրջանակային կոնվենցիայի ներքո Հայաստանի երրորդ ազգային հաղորդագրության շնորհանդեսը:

          ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի  (ՄԱԶԾ)  աջակցությամբ և Գլոբալ էկոլոգիական հիմնադրամի  ֆինանսավորմամբ ՀՀ բնապահպանության նախարարության ներքո մշակված Հայաստանի Երրորդ ազգային հաղորդագրությունըներկայացվել է գործընկեր կազմակերպություններին և շահագրգիռ կողմերին:

Շնորհանդեսին մասնակցել են ՀՀ բնապահպանության նախարար Արամայիս Գրիգորյանը և Հայաստանում ՄԱԿ-ի մշտական համակարգող/ՄԱԶԾ մշտական ներկայացուցիչ Բրեդլի Բուզետտոն, Կառավարության, Ազգային Ժողովի,  ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի,  բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների, ինչպես նաև միջազգային կազմակերպությունների և դիվանագիտական ներկայացուցչությունների և մասնավոր հատվածի ու ՀԿ-ների ներկայացուցիչներ:   

ՀՀ բնապահպանության նախարար Արամայիս Գրիգորյանն իր բացման խոսքում նշել է. «Կլիմայի փոփոխությունը մարդկության առաջ ծառացած  հիմնական մարտահրավերներից է, որը հնարավոր է հաղթահարել միայն համատեղ ջանքերի շնորհիվ: Հայաստանը, որպես Կոնվենցիայի Կողմ երկիր, իր կարգավիճակին համապատասխան կատարում է իր պարտավորությունները»: ՀՀ կառավարության անունից նա երախտագիտություն  է հայտնել Գլոբալ էկոլոգիական հիմնադրամին` ֆինանսական աջակցության, ՄԱԶԾ-ին` Երրորդ ազգային հաղորդագրության պատրաստմանն աջակցելու համար, ինչպես նաև ազգային փորձագետներին և հաստատություններին` իրենց ներդրման համար: Արամայիս Գրիգորյանն, օգտվելով առթիվ,  շնորհավորել է ներկաներին Կլիմայի փոփոխության միջազգային օրվա կապակցությամբ՝ շեշտելով, որ Կլիմայի փոփոխության օրը նշվում է մայիսի 15-ին՝ որպես արձագանք օդերևութաբանների կոչին՝ պահպանել կլիման որպես կարևոր ռեսուրս ներկա և հաջորդ սերունդների բարօրության համար:  

Բրեդլի Բուզետտոն իր բացման խոսքում նշել է. «Երկրները վավերացրել են ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության շրջանակային կոնվենցիան` որպես արձագանք համամոլորակային տաքացմանը: Այս տարին հատկանշական է, քանի որ Կոնվենցիայի կողմ երկրներին կոչ է արվել կայունացնել ջերմոցային գազերի կոնցենտրացիան մթնոլորտում և  ստանձնել նվազեցման պարտավորություններ»: Անդրադառնալով Ազգային հաղորդագրու­թյուն­ներին, նա նշել է, որ ՄԱԶԾ շարունակաբար աջակցում է ՀՀ կառավարությանը՝ ցածր ածխածնային և կլիմայի նկատմամբ դիմակայուն քաղաքականության ձևավորմանը՝ ապահովելով, որ տարիների ընթացքում զարգացման ոլորտում ձեռքբերումները լինեն կայուն:   

       Կլիմայի փոփոխության դեմ ձեռնարկվող միջոցները իր ելույթում կարևորել է նաև Հայաստանում Ֆրանսիայի Հանրապետության դեսպանատան համագործակցության գծով խորհրդական Ժան Միշել Կասբարյանը:

ՄԱԶԾ կլիմայի փոփոխության ծրագրերի համակարգողԴիանա Հարությունյանը ներկայացրել էԿլիմայի փոփոխության երրորդ ազգային հաղորդագրության հիմնական արդյունքները:

 Հայաստանում կլիմայի փոփոխության մեղմման և հարմարվողականության մարտահրավերների հասցեագրման խնդիրներին նվիրված զեկույցով հանդես է եկել ՄԱԿ-ի կլիմայի փոփոխության շրջանակային կոնվենցիայի ազգային համակարգող Արամ Գաբրիելյանը:

Հաղորդագրությունն ահազանգում է, որ համաձայն «առանց միջոցառումների» սցենարի 2030թ. համար  կանխատեսվում է, որ Հայաստանում ջերմային գազերի արտանետումները կհասնեն 20,000 տ CO₂ –ի համարժեք, իսկ «միջոցառումներով» սցենարի դեպքում՝ 14,000 տ CO₂ –ի համարժեք:  Միևնույն ժամանակ հաղորդագրությունում նշվում է, որ եթե գլոբալ մակարդակով ջերմոցային գազերի արտանետումների կրճատման ջանքեր չձեռնարկվեն, Հայաստանում ջերմաստիճանը կարող է բարձրանալ մինչև 4.7˚C, իսկ հիդրոօդերևութա­բանական վտանգավոր երևույթները կարող են կրել ավելի հաճախակի և ազդեցիկ բնույթ: 

Ազգային հաղորդագրությունում բացահայտվել են երկրի հարմարվողականության կարիքները, որոնց պետք է արձագանքել երկրի սոցիալ-տնտեսական զարգացումն ապահովելու համար: Հարմարվողականության կարիքների շարքում նշվում են գետավազանային կառավարման պլաններում ջրի խոցելիությունը, ջրախնայող տեխնոլոգիաների ներմուծումը, ի լրումն ոռոգման առկա ցանցի և փոքր ջրամբարների ընդլայնմանն ու արդիականացմանը, նոր չորադիմացկուն բուսատեսակների ներմուծումը, հողօգտագործման և ենթակառուցվածքների պլանավորման ժամանակ կլիմայի փոփոխության գործոնի հաշվի առնումը, գյուղատնտե­սության ապահովագրության համակարգի ներդնումը և այլն:  

Հայաստանը իր պարտավորությունների շրջանակում մշակում և Կոնվենցիայի կողմերի համաժողովներին է ներկայացնում Կոնվենցիայի իրականացման մասով իր ազգային հաղորդագրությունները: Միջազգային հանրության համար կարևոր է, որ ջերմոցային գազերի արտանետումների մասով ներկայացվող տեղեկատվությունը լինի ճշգրիտ և համապարփակ՝ կլիմայի փոփոխության ազդեցության հետևանքները մեղմելու համար: Սույն հաշվետվությունն ամփոփում է 2007-2012թթ. զարգացումները՝ հիմնվելով պաշտոնական տեղեկատվության և փորձագիտական վերլուծությունների վրա: Հաղորդագրության մշակմանը մասնակցել են ավելի քան 40 փորձագետներ, ինչպես նաև ՀՀ էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարության «Էներգետիկայի գիտահետա­զոտական ինստիտուտը» և ՀՀ տարածքային կառավարման և արտակարգ իրավիճակների նախարարության «Հիդրոմետ ծառայություն»-ը: