Եվ անպատմելի մի տենչանք հոգում, նա շատ տառապեց, տանջվեց աշխարհքում…

ԻՂՁ 

Ինչո՞ւ չեմ թռչուն, վայրենի մի հավ,
Որ հիմա գլխիս վերևից թռավ.
Ինչո՞ւ չեմ կարող երկնքում ճախրել
Եվ ազատություն միմիայն սիրել։

Ես դեպի Տարոն կըսլանայի,
Ուր ծաղկում են դաշտերն իմ պապերի,
Դատարկ ամրոցում միգապատ լերանց
Հանգչում են մոռացված աճյունքը նրանց։

Այնտեղ հին պատից մնում են կախած

Նրանց լայն վահանն ու սուրը ժանգոտած,
Կըթռչեի սրի, վահանի վրայով,
Եվ կըսրբեի փոշին թևերով։

Եվ պարթևական լռած քնարի
Ժանգոտ լարերին ես կըզարկեի,

Որ նրա ձայնը դարձյալ հոգենվագ
Հնչեր մշտալուռ կամարների տակ։

Ճակատագրի խիստ օրենքների դեմ
Իզուր է խնդիրս,— ես այդ լավ գիտեմ
Իմ և բլուրների միջև հայրական

Սարեր ու ձորեր, կապույտ ծովեր կան։

Վերջին շառավիղը դյուցազունների
Ահա տարագիր, ցոփ կյանքի գերի.
Այստեղ ծնվեցա, բայց ուրիշ հոգով…
Ա՜խ, ինչո՞ւ չեմ ես թռչուն վայրենի։

Ես չեմ ուզում մարդ իմանա
Իմ անցքերը խորհրդավոր—
Սերս ու վիշտս, որոնց վերա
Խիղճս և աստված են դատավոր։

Նրանց կըտա սիրտս հաշիվ
Եվ նրանցից կըհայցե գութ,
Եվ թող ինձ նա միայն պատժի,
Ով ցավերիս տվեց սնունդ։

Նախատինքը անմիտների

Չի խռովիլ բարձըր հոգին,–
Որքան ծովը գոռա, փրփրի։
Ժայռը կանգնած է վերստին։

Նրա ճակատը, բարձրացած,
Ամպերումն է մշտամռայլ,

Եվ մրրկից, որոտից զատ
Միտքը ոչ ում չի հավատալ։

ՀՐԵՇՏԱԿ 

Կես գիշերային լըռին երկընքում
Թըռչում էր հրեշտակն և խաղաղ երգում.
Եվ լուսինն, աստղերն, ամպեր խմբովին,
Ունկընդիր էին նորա սուրբ երգին։

Նա արդարների վայելքն էր երգում
Ծառերի տակին-դըրախտի այգում.
Երգում էր նա մեծ աստուծո վերա.
Եվ սըրտալի էր գովեստը նորա։

Նա գրկում բռնած մի մատաղ հոգի

Բերում էր երկիրն վշտի, արցունքի,
Եվ մատաղ հոգում հնչյունքն երկնային
Թեև անբարբառ, կենդանի մնացին։

Եվ անպատմելի մի տենչանք հոգում,
Նա շատ տառապեց, տանջվեց աշխարքում.

Եվ չըկարացին երգին երկնալուր
Փոխարինել երկրի երգերը տխուր։

ՄԻԽԱՅԻԼ ԼԵՐՄՈՆՏՈՎ