Խոնարհությունը բացարձակապես անկախ, ազատ կամքդ կամավորաբար Աստծուն ենթարկելն է
Երբ մարտարվեստի տեսակ են սովորում, ամեն ինչում վստահում են վարպետին, ուսուցչին, որ սովորեցնի, թե ինչպես կարելի է ներքին ուշադրությամբ, կարծես բնազդի մակարդակով խուսափել կամ պատասխանել հարվածին, հակազդել, ի վերջո՝ հաղթել:
Մեծ Պահքին Ուսուցիչը հենց Ինքը՝ Աստված է, Իր հետ հարաբերության հիմքը՝ սիրո խոնարհությունը:
Խոնարհությունը բացարձակապես անկախ, ազատ կամքդ կամավորաբար Աստծուն ենթարկելն է, որ սովորեցնի՝ ինչպես հոգեւոր մարտում խուսափել կամ հակազդել, ի վերջո՝ հաղթել նրան, որ չուզեց խոնարհվել ու մղեց առաջին մարդուն էլ խոնարհ չմնալ Աստծո առաջ:
Պահքի խոնարհությամբ մեր մեջ ենք բնակեցնում Աստծուն, Ումից սարսափում է սատանան: Մենք էլ քառասնօրյա պահքով Քրիստոսով հաղթում ենք սատանայի փորձությունները, և նա հեռանում է մեզանից, ինչպես ասում է Ավետարանը. «Այդ տեսակն ուրիշ բանով չի ելնի, եթե ոչ ծոմապահությամբ ու աղոթքով» (Մարկ. 9:28):
Տեր Նշան քահանա Ալավերդյան
